Ngày 8 tháng 5 năm 2025, Giáo hội Công giáo hân hoan chào đón vị giáo hoàng thứ 267, Đức Giáo hoàng Leo XIV, với tên khai sinh là Robert Francis Prevost. Là người đầu tiên từ Hoa Kỳ đảm nhận ngai tòa Phêrô, sự bầu chọn của ngài đánh dấu một cột mốc lịch sử, mở ra một chương mới cho Giáo hội trong bối cảnh thế giới đầy thách thức.
Với tông hiệu Leo XIV, ngài gợi nhớ đến những vị tiền nhiệm vĩ đại như Đức Lêô XIII, người đặt nền móng cho học thuyết xã hội Công giáo, và các Đức Lêô khác, nổi bật với trí tuệ và lòng nhiệt thành mục vụ.
Tiểu sử của Đức Leo XIV là câu chuyện về một hành trình đức tin, từ những con phố Chicago đến các vùng nghèo khó ở Peru, và cuối cùng là trung tâm của Giáo hội tại Vatican.
Thời trẻ và ơn gọi
Robert Francis Prevost sinh năm 1955 tại Chicago, Illinois, trong một gia đình Công giáo thấm đượm đức tin. Từ nhỏ, ngài đã được nuôi dưỡng trong môi trường tôn giáo và học thuật nghiêm túc, nơi ngài phát triển niềm đam mê với toán học và triết học. Những năm tháng đầu đời ở Chicago đã hình thành trong ngài một tư duy logic và lòng yêu mến sự thật, hai đặc điểm sẽ định hình sự nghiệp mục vụ sau này.
Nhận thấy ơn gọi phục vụ Thiên Chúa, Prevost gia nhập Dòng Augustinô, một dòng tu nổi tiếng với truyền thống học thuật và sứ vụ mục vụ, lấy cảm hứng từ Thánh Augustinô, vị thánh của lý trí và đức tin.
Tại đây, ngài trau dồi tư duy thần học sâu sắc, kết hợp hài hòa giữa khoa học, triết học, và lòng sùng kính. Sự đào tạo này không chỉ chuẩn bị cho ngài vai trò linh mục mà còn đặt nền tảng cho một phong cách lãnh đạo độc đáo, cân bằng giữa trí tuệ và lòng từ bi.
Sứ vụ tại Peru: Hạt giống của lòng thương xót
Sau khi thụ phong linh mục, cha Robert Prevost được sai đến Peru, một vùng đất đầy thách thức với những cộng đồng nghèo khó và bất bình đẳng xã hội. Tại đây, ngài dành nhiều năm làm nhà truyền giáo, phục vụ những người bị gạt ra bên lề xã hội.
Kinh nghiệm ở Peru đã khắc sâu trong ngài một trái tim mục tử, luôn hướng về những người thấp bé nhất trong xã hội. Ngài không chỉ mang Tin Mừng đến với họ mà còn sống giữa họ, chia sẻ những khó khăn và niềm hy vọng của họ.
Sự gần gũi với người dân Peru đã giúp cha Prevost hiểu rõ những vấn đề cấp bách như nghèo đói, bất công, và nhu cầu giáo dục. Ngài nổi tiếng với khả năng kết nối các giá trị đức tin Công giáo với thực tế cuộc sống, sử dụng nền tảng triết học và toán học để giải quyết các vấn đề mục vụ một cách sáng tạo. Những năm tháng này đã rèn giũa ngài thành một mục tử khiêm tốn, giàu lòng trắc ẩn, và luôn tìm kiếm công lý.
Hành trình trong Giáo hội: Từ Peru đến Vatican
Năm 2001, cha Prevost được bổ nhiệm làm Giám mục của Chiclayo, Peru, nơi ngài tiếp tục sứ vụ với tinh thần cải cách và chăm lo cho đoàn chiên. Với phong cách lãnh đạo gần gũi và quyết đoán, ngài đã mang lại sức sống mới cho giáo phận, tập trung vào việc đào tạo linh mục và giáo dân, cũng như thúc đẩy các chương trình xã hội hỗ trợ người nghèo.
Năm 2014, Đức Giáo hoàng Phanxicô, nhận thấy tài năng và lòng nhiệt thành của ngài, bổ nhiệm Giám mục Prevost làm Giám mục của Huari, Peru. Tại đây, ngài tiếp tục sứ vụ với tinh thần phục vụ, đồng thời đảm nhận vai trò Tổng thư ký của Hội đồng Giám mục Peru, góp phần định hình các chính sách mục vụ cho Giáo hội tại quốc gia này.
Đỉnh cao trong sự nghiệp của ngài đến vào năm 2023, khi Đức Phanxicô gọi ngài về Rôma để đảm nhận vai trò Tổng trưởng Bộ Giám mục, một vị trí then chốt trong việc bổ nhiệm các giám mục trên toàn thế giới.
Cùng năm đó, ngài được phong Hồng y, một dấu hiệu cho thấy sự tin tưởng của Đức Phanxicô vào khả năng lãnh đạo của ngài. Trong vai trò này, Hồng y Prevost đã thể hiện sự khôn ngoan và tinh thần hợp tác, góp phần củng cố sự hiệp nhất trong Giáo hội toàn cầu.
Bầu chọn làm giáo hoàng: Một bất ngờ từ Chúa Thánh Thần
Trước Mật nghị Hồng y 2025, Hồng y Robert Prevost không được xem là ứng viên hàng đầu (papabile). Tuy nhiên, như lịch sử Giáo hội từng chứng minh, Chúa Thánh Thần thường hoạt động theo những cách bất ngờ.
Ngày 9 tháng 5 năm 2025, tại Nhà nguyện Sistine, các hồng y đã bầu chọn Hồng y Prevost làm giáo hoàng, với tông hiệu Leo XIV. Sự kiện này không chỉ là một bất ngờ mà còn là một dấu ấn lịch sử, khi ngài trở thành vị giáo hoàng đầu tiên từ Hoa Kỳ, phá vỡ truyền thống lâu đời về các giáo hoàng đến từ châu Âu hoặc Mỹ Latinh.
Tông hiệu Leo XIV mang ý nghĩa sâu sắc. Nó gợi nhớ đến Đức Lêô XIII (1878–1903), vị giáo hoàng nổi tiếng với thông điệp Rerum Novarum, đặt nền móng cho học thuyết xã hội Công giáo, cũng như các Đức Lêô khác như Lêô I, người bảo vệ đức tin trước các lạc giáo, và Lêô IX, người khởi xướng các cải cách Giáo hội. Việc chọn tông hiệu này cho thấy ý định của Đức Leo XIV trong việc kết hợp trí tuệ, cải cách xã hội, và lãnh đạo mục vụ mạnh mẽ để đối mặt với các thách thức của thời đại.
Đặc điểm và tầm nhìn của Đức Leo XIV
Đức Giáo hoàng Leo XIV được mô tả là một mục tử khiêm tốn, gần gũi, và giàu lòng trắc ẩn. Với nền tảng toán học và triết học, ngài sở hữu một tư duy logic, giúp ngài tiếp cận các vấn đề phức tạp của Giáo hội với sự sáng suốt và sáng tạo. Phong cách lãnh đạo của ngài kết nối các giá trị truyền thống Công giáo với những thách thức hiện đại, từ biến đổi khí hậu đến bất bình đẳng xã hội.
Dựa trên kinh nghiệm ở Peru, Đức Leo XIV có thể ưu tiên các vấn đề công bằng xã hội, chăm sóc người nghèo, và thúc đẩy đối thoại liên tôn giáo. Ngài được kỳ vọng sẽ tiếp tục di sản của Đức Phanxicô trong việc xây dựng một Giáo hội “nghèo khó và cho người nghèo”, đồng thời mở rộng ảnh hưởng của Giáo hội tại các khu vực như Bắc Mỹ, nơi Công giáo đang đối mặt với sự tục hóa và phân cực.
Là giáo hoàng đầu tiên từ Hoa Kỳ, Đức Leo XIV mang đến một góc nhìn mới mẻ, giúp Giáo hội toàn cầu gắn kết hơn với các vấn đề của thế giới phương Tây, đồng thời duy trì sự liên kết với các cộng đồng Công giáo ở các nước đang phát triển. Sự kiện này cũng có thể khơi dậy niềm tự hào và sự quan tâm mới đến đức tin Công giáo tại Hoa Kỳ.
Thách thức và kỳ vọng
Đức Leo XIV lên ngôi trong một thời điểm đầy thách thức. Giáo hội Công giáo đang đối mặt với sự phân cực nội bộ, những tranh cãi về cải cách giáo luật, và hậu quả của các vụ bê bối lạm dụng. Ngoài ra, thế giới hiện đại đòi hỏi Giáo hội phải có tiếng nói rõ ràng về các vấn đề như hòa bình, biến đổi khí hậu, và công bằng xã hội.
Với kinh nghiệm tại Peru và vai trò Tổng trưởng Bộ Giám mục, Đức Leo XIV được kỳ vọng sẽ mang lại sự cân bằng giữa cải cách và truyền thống, củng cố sự hiệp nhất trong Giáo hội và mở ra các cuộc đối thoại với thế giới.
Ngài cũng phải đối mặt với kỳ vọng lớn lao trong việc tiếp tục di sản của Đức Phanxicô, đặc biệt là trong các lĩnh vực như lòng thương xót, chăm sóc thụ tạo, và cải cách Curia Rôma. Với sự khôn ngoan và lòng nhiệt thành mục vụ, Đức Leo XIV có tiềm năng trở thành một ngọn đèn sáng, dẫn dắt Giáo hội qua những thử thách của thế kỷ 21.
Đức Giáo hoàng Leo XIV, với hành trình từ Chicago đến Peru và Vatican, là biểu tượng của một Giáo hội toàn cầu, nơi đức tin và lý trí cùng đồng hành. Sự bầu chọn của ngài là minh chứng cho sức mạnh của Chúa Thánh Thần, người hướng dẫn Giáo hội qua những con đường bất ngờ.
Với tông hiệu Leo XIV, ngài mang theo lời hứa về một Giáo hội biết lắng nghe, phục vụ, và đồng hành với nhân loại trong thời đại mới. Cầu xin Thiên Chúa ban ơn để Đức Leo XIV dẫn dắt đoàn chiên của Người với lòng khiêm nhường, sự khôn ngoan, và tình yêu vô bờ.
CGVST.COM biên tập
