Sự việc hy hữu tại giáo xứ Tam Đảo
Theo quy định của pháp luật Việt Nam, chỉ Ủy ban Nhân dân (UBND) các cấp mới có thẩm quyền xử lý và cưỡng chế các công trình xây dựng vi phạm trật tự xây dựng hoặc lấn chiếm đất đai trái phép. Đây là nguyên tắc cơ bản nhằm đảm bảo tính minh bạch, công bằng và đúng quy trình trong việc giải quyết các vấn đề liên quan đến đất đai và xây dựng. Tuy nhiên, tại thị trấn Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc, một sự việc bất ngờ đã xảy ra, gây tranh cãi và làm dấy lên nhiều ý kiến trái chiều từ cộng đồng giáo dân cũng như các cơ quan chức năng.
Vào khoảng 17h45 ngày 20 tháng 6 năm 2024, một nhóm người đã tự ý tháo dỡ một công trình xây dựng trên khu đất thuộc quyền quản lý của Liên đoàn Lao động tỉnh Vĩnh Phúc. Điều đáng nói là hành động này diễn ra mà không có bất kỳ văn bản cưỡng chế nào từ cơ quan nhà nước có thẩm quyền được xuất trình. Công trình bị tháo dỡ là một lán tạm bằng khung sắt lợp mái tôn, diện tích khoảng 150m², vốn được dựng lên để chứa đồ dùng của nhà thờ Tam Đảo và một máy phát điện.
Trong quá trình tháo dỡ, nhóm người này không chỉ gỡ bỏ mái tôn mà còn làm hư hỏng các cột trụ và vì kèo khung sắt nâng đỡ mái. Hậu quả là toàn bộ mái tôn của nhà thờ Tam Đảo bị phá hỏng, với diện tích thiệt hại ước tính khoảng 150m². Theo đơn thư phản ánh và các tài liệu liên quan, tổng giá trị thiệt hại lên đến khoảng 430 triệu đồng. Sự việc này đã khiến giáo dân và Ban Hành giáo xứ Vĩnh Yên, trực tiếp là ông N.T.L – người đại diện – vô cùng bức xúc và cho rằng đây là hành vi có dấu hiệu của tội hủy hoại tài sản.
Diễn biến sự việc
Để hiểu rõ hơn về vụ việc, chúng ta cần quay lại bối cảnh liên quan đến khu đất nơi xảy ra tranh chấp. Năm 2015, Liên đoàn Lao động tỉnh Vĩnh Phúc được Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Vĩnh Phúc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất tại thửa đất số 38, tờ bản đồ số 10, thuộc tổ dân phố 1, thị trấn Tam Đảo, huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc. Diện tích thửa đất này là 2.413,1m², được sử dụng để xây dựng cơ sở dịch vụ xã hội mang tên Nhà khách Công đoàn Tam Đảo.
Trong tổng diện tích trên, có một phần khoảng 800m² nằm cạnh Nhà khách Nữ Vương Hòa Bình và nhà thờ Tam Đảo chưa được sử dụng. Nhiều năm qua, giáo xứ Vĩnh Yên – Tam Đảo, thuộc Giáo phận Bắc Ninh, đã gửi nhiều văn bản đến chính quyền tỉnh Vĩnh Phúc, đề nghị được giao lại phần đất này để quản lý và phục vụ các hoạt động của giáo xứ. Tuy nhiên, đến nay, yêu cầu này vẫn chưa được giải quyết, tạo nên một mâu thuẫn kéo dài giữa giáo xứ và Liên đoàn Lao động tỉnh Vĩnh Phúc.
Tin liên quan: Ít ai biết Vị Linh mục quản xứ đầu tiên của Giáo xứ Sapa bị CS sát hại
Đến tháng 4 năm 2024, ông N.T.L – đại diện Ban Hành giáo xứ Vĩnh Yên – đã thuê người dựng một lán tạm bằng khung kim loại lợp mái tôn, diện tích khoảng 150m², trên phần đất tranh chấp này. Mục đích của lán là để chứa đồ dùng của nhà thờ và một máy phát điện, nhằm đáp ứng nhu cầu sinh hoạt và mục vụ của giáo xứ. Tuy nhiên, ngay sau khi phát hiện sự việc, Liên đoàn Lao động tỉnh Vĩnh Phúc đã gửi văn bản đến UBND tỉnh Vĩnh Phúc, UBND huyện Tam Đảo và UBND thị trấn Tam Đảo, yêu cầu xử lý hành vi xây dựng trái phép trên đất của mình.
Ngày 24 tháng 4 năm 2024, UBND thị trấn Tam Đảo đã ban hành Thông báo số 20, yêu cầu tháo dỡ công trình vi phạm lấn chiếm đất của Liên đoàn Lao động tỉnh Vĩnh Phúc tại tổ dân phố 1, thị trấn Tam Đảo. Thông báo nêu rõ: Nhà khách Nữ Vương Hòa Bình phải dừng thi công công trình vi phạm, tháo dỡ và di dời toàn bộ tài sản cũng như công trình xây dựng trái phép, trả lại mặt bằng như trước khi vi phạm. Thời hạn thực hiện được ấn định đến hết ngày 30 tháng 4 năm 2024. Nếu không tuân thủ, UBND thị trấn Tam Đảo sẽ tiến hành cưỡng chế theo quy định pháp luật.
Phản ứng và tranh cãi
Ông N.T.L cho biết, trong thời gian Ban Hành giáo xứ Vĩnh Yên đang chuẩn bị văn bản giải trình về lý do dựng lán tạm, thì bất ngờ vào chiều ngày 20 tháng 6 năm 2024, một nhóm người đã tự ý tháo dỡ công trình mà không có giấy tờ pháp lý từ cơ quan chức năng. Hành động này không chỉ gây thiệt hại vật chất mà còn làm dấy lên nghi ngờ về tính hợp pháp. Giáo xứ Vĩnh Yên – Tam Đảo đã gửi đơn tố cáo đến Công an huyện Tam Đảo và các cơ quan liên quan, cho rằng đây là hành vi hủy hoại tài sản cần được xử lý nghiêm minh.
Sau quá trình xác minh, Cơ quan Cảnh sát điều tra – Công an huyện Tam Đảo đã đưa ra Thông báo số 2572 ngày 26 tháng 8 năm 2024, quyết định không khởi tố vụ án hình sự. Theo thông báo, ngày 20 tháng 6 năm 2024, Liên đoàn Lao động tỉnh Vĩnh Phúc đã thuê 4 cá nhân – gồm ông Lường Đăng Thông, Nguyễn Hữu Tĩnh, Trương Đại Nghĩa và Ngô Quốc Tuấn – để tháo dỡ công trình vi phạm. Trong quá trình tháo dỡ, do gặp phản đối từ giáo dân, nhóm này đã tạm dừng công việc để các cơ quan chức năng vào cuộc.
Tin liên quan: Ít ai biết Vị Linh mục quản xứ đầu tiên của Giáo xứ Sapa bị CS sát hại
Cơ quan điều tra kết luận: Việc tháo dỡ lán trên phần đất do Liên đoàn Lao động tỉnh Vĩnh Phúc quản lý không phải là hành vi hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản. Do đó, sự việc không đủ yếu tố cấu thành tội phạm hình sự. Tuy nhiên, một chi tiết đáng chú ý là bà Phùng Thị Hà – Chánh Văn phòng Liên đoàn Lao động tỉnh Vĩnh Phúc – lại khẳng định rằng Liên đoàn không thuê 4 người này để thực hiện việc tháo dỡ. Khi được hỏi 4 cá nhân này là ai và có liên quan gì đến Liên đoàn, bà Hà từ chối cung cấp thêm thông tin, viện dẫn kết luận điều tra của công an.
Ý kiến pháp lý và diễn biến tiếp theo
Một số luật sư nhận định rằng, theo quy định pháp luật, chỉ UBND thị trấn Tam Đảo mới có thẩm quyền cưỡng chế và tháo dỡ công trình vi phạm trong trường hợp này. Việc một nhóm cá nhân tự ý hành động mà không có văn bản ủy quyền từ cơ quan nhà nước là không hợp pháp. Các luật sư nhấn mạnh cần làm rõ động cơ, mục đích của 4 người tham gia tháo dỡ, cũng như trách nhiệm của Liên đoàn Lao động tỉnh Vĩnh Phúc trong vụ việc.
Hiện tại, ông N.T.L vẫn tiếp tục gửi đơn thư đến các cơ quan chức năng, yêu cầu xử lý nghiêm minh 4 cá nhân trên theo đúng quy định pháp luật. Trong khi đó, nỗ lực làm việc với UBND thị trấn Tam Đảo để có thông tin đa chiều từ phía chúng con đã không thành công, khiến vụ việc vẫn còn nhiều câu hỏi chưa được giải đáp.
Tam Đảo – Vùng đất tâm linh và lịch sử
Ngoài sự việc trên, Tam Đảo còn được biết đến như một địa danh nổi tiếng với vẻ đẹp tự nhiên và giá trị tâm linh. Nằm ở tỉnh Vĩnh Phúc, Tam Đảo có 3 ngọn núi nổi bật: Thạch Bàn, Thiên Thị và Phù Nghĩa, được người Pháp khám phá vào năm 1902. Nhà thờ Tam Đảo, xây dựng từ năm 1906 đến 1912 theo kiến trúc Baroque, là biểu tượng của vùng đất này, thu hút du khách và giáo dân đến cầu nguyện, chiêm nghiệm. Với vị trí trung tâm và địa thế cao nhất Giáo phận Bắc Ninh, Tam Đảo mang trong mình một lịch sử đức tin sâu sắc, từ những tín hữu đầu tiên đến nay.
Tin liên quan: Ít ai biết Vị Linh mục quản xứ đầu tiên của Giáo xứ Sapa bị CS sát hại
Lược sử Giáo xứ Tam Đảo
Thông tin cơ bản
Địa chỉ: Thị trấn Tam Đảo, huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc.
Bổn mạng: Đức Mẹ Nữ Vương Hòa Bình (22/08).
Giáo dân: Giáo xứ Tam Đảo có 20 nhân danh, chiếm tỉ lệ 2,67% trên tổng số khoảng 750 cư dân trên địa bàn thị trấn Tam Đảo (năm 2021). Giáo dân Tam Đảo chủ yếu làm kinh doanh, buôn bán.
Dòng tu, hội đoàn đang hiện diện và phục vụ: Cộng đoàn Dòng Đức Mẹ Hiệp Nhất.
Nhà thờ: Ngôi nhà thờ hiện nay có kích thước: chiều dài 26m, chiều rộng 11m và chiều cao 4,8m. Nhà thờ có một tháp chuông cao 22m, và 02 quả chuông tổng cộng 200 kg. Diện tích khuôn viên nhà thờ hiện nay: hơn 1850m2.
Lịch sử hình thành và phát triển
Tam Đảo được người Pháp phát hiện và xây dựng thành khu nghỉ dưỡng từ năm 1905. Trải qua các cuộc chiến tranh, toàn bộ công trình kiến trúc người Pháp xây dựng gồm hơn 100 ngôi biệt thự hoàn toàn bị phá hủy, ngoại trừ ngôi nhà thờ duy nhất còn sót lại.
Ngôi nhà nguyện đầu tiên được xây dựng vào năm 1910. Sau gần 30 năm tồn tại, ngôi nhà nguyện trở nên nhỏ bé so với nhu cầu thực tế trong thập niên 30 của thế kỷ trước. Năm 1936, giáo phận đã xây dựng ngôi thánh đường như được thấy ngày nay.
Năm 1947, vì tình hình chiến sự, các cha, các thầy cùng giáo dân Tam Đảo phải sơ tán về giáo xứ Hữu Bằng và một số xứ đạo lân cận. Năm 1964, chính quyền trao nhà thờ cho “Công đoàn Lao động” khu vực Tam Đảo sử dụng. Ngôi nhà thờ bị biến thành nơi vui chơi giải trí, sàn nhảy và quán bar.
Ngày 08/8/2008, chính quyền UBND tỉnh Vĩnh Phúc trả lại ngôi nhà thờ 1850m2 và một phần đất rộng 498m2 trên tổng số 10000m2 đất (tổng diện tích đất của giáo xứ trước đây) cho giáo xứ Vĩnh Yên. Ngay sau khi được trao trả, giáo phận đã gấp rút tiến hành tu bổ nhà thờ tại một số hạng mục quan trọng, điển hình là phần tháp chuông. Ngày 02/9/2008, giáo xứ hân hoan chào đón Đức cha Cosma Hoàng Văn Đạt, Giám mục giáo phận Bắc Ninh cùng đông đảo linh mục và giáo dân đến dâng thánh lễ tạ ơn Thiên Chúa và thánh hiến lại nhà thờ Tam Đảo. Từ đó, sau bao năm vắng bóng, tiếng chuông nhà thờ được vang lên mỗi ngày. Du khách đến Tam Đảo có thể tham dự thánh lễ và thăm viếng ngôi nhà thờ cổ kính đã từ lâu không được sử dụng vào mục đích tôn giáo.
Năm 2014, giáo phận khởi công xây dựng công trình “nhà khách Nữ Vương Hòa Bình” nhằm phục vụ nhu cầu nghỉ dưỡng, hành hương, tĩnh tâm cho các tín hữu và khách thập phương trong cũng như ngoài giáo phận tại Tam Đảo. Ngày 10/01/2016, Đức Hồng Y Reinhard Marx, chủ tịch Hội đồng Giám mục Đức trong chuyến thăm và dâng lễ tại nhà thờ Tam Đảo, ngài đã tặng trung tâm hành hương Tam Đảo bức tượng Đức Mẹ Nữ Vương Hòa Bình. Tượng được đặt tại mặt tiền nhà khách nhìn ra thị trấn Tam Đảo để cầu bầu và chúc lành cho thị trấn luôn được bình yên, nhất là chuyển cầu ơn Chúa cho những ai chạy đến xin ơn Mẹ. Trong chuyến thăm mục vụ giáo phận Bắc Ninh ngày 24/7/2016, Đức Tổng Giám mục Leopoldo Girelli, nguyên đại diện Tòa Thánh không thường trú tại Việt Nam cũng đã đến thăm trung tâm hành hương Tam Đảo. Ngày 08/8/2016, giáo phận long trọng tổ chức thánh lễ tạ ơn khánh thành trung tâm hành hương nhà khách Nữ Vương Hòa Bình.
Đời sống đức tin
Giáo xứ Tam Đảo hiện có 20 nhân danh. Tuy nhiên, chỉ số ít giữ đạo, còn phần lớn không tham gia những sinh hoạt đức tin và bỏ thánh lễ. Đời sống đức tin mặc dù có phần trầm lắng bởi số giáo dân ít ỏi, tuy nhiên giáo xứ vẫn luôn rộng mở chào đón mọi người đến viếng Thánh Thể và đọc kinh tại nhà thờ. Ngoài ra, giáo họ có thánh lễ đều đặn hằng tuần. Thành phần tham dự thánh lễ không chỉ có giáo dân sở tại mà còn có đông đảo khách hành hương trong cũng như ngoài giáo phận.
Kể từ ngày hạt giống Tin Mừng được gieo xuống, trải qua biết bao biến cố lịch sử thăng trầm, giáo xứ Tam Đảo tưởng chừng có lúc bị xóa sổ. Thế nhưng, ngày nay, ngôi thánh đường cổ kính vẫn sừng sững giữa trung tâm thị trấn Tam Đảo như biểu tượng cho đức tin của người con cái Chúa. Ước mong rằng đức tin của giáo dân Tam Đảo mãi bền vững để Danh Chúa được ngời sáng nơi vùng đất thanh bình này.
Tin liên quan: Ít ai biết Vị Linh mục quản xứ đầu tiên của Giáo xứ Sapa bị CS sát hại
Caritas Việt Nam
Caritas Việt Nam tìm kiếm, phục vụ và bảo vệ quyền con người, đặc biệt là những người nghèo về vật chất lẫn tinh thần, người dễ bị tổn thương, bị bỏ rơi, hoặc bị gạt ra bên lề xã hội, người đồng bào dân tộc thiểu số.
ỦNG HỘ NGAY
