Giáo xứ Trại Gáo, nằm trong lòng Giáo phận Vinh, từng là một điểm sáng thiêng liêng với Trung tâm Hành hương Thánh Antôn Pađôva, nơi hàng trăm tín hữu từ khắp nơi đổ về để cầu nguyện và tìm kiếm sự an ủi. Những ngày đầu tháng đặc chuẩn cho ngày Lễ Thánh Anton tại Trại Gáo, tiếng chuông nhà thờ vang lên, hòa cùng lời kinh nguyện, tạo nên một không gian linh thiêng mà bất kỳ ai từng đặt chân đến cũng khó quên.
Giáo Xứ Trại Gáo vắng lặng sau vụ đất đai liên quan Đức Giám Mục Anphong Nguyễn Hữu Long
Thế nhưng, từ năm 2023, bóng dáng những đoàn hành hương thưa thớt dần. Trung tâm hành hương, từng nhộn nhịp, giờ đây dường như chìm trong không khí vắng lặng, nặng nề.
Nguyên nhân không gì khác ngoài vụ tranh chấp đất đai liên quan đến Đức Giám mục Anphong Nguyễn Hữu Long, một sự kiện đã làm rung chuyển cộng đồng giáo dân nơi đây.
Hơn một năm trôi qua, đến tháng 3 năm 2025, giáo xứ Trại Gáo vẫn chưa thể lấy lại ánh hào quang xưa. Từ những con đường dẫn vào đền thánh, từng tấp nập người qua lại, giờ chỉ còn lác đác vài bóng dáng. Điều gì đã khiến một nơi linh thiêng như thế trở nên vắng tanh?
Phóng sự này sẽ đưa bạn vào câu chuyện của những giáo dân Trại Gáo, những người đang đấu tranh vì điều họ tin là công lý, trong bối cảnh niềm tin bị thử thách bởi chính những người lãnh đạo mà họ từng kính trọng.
Cơn Sóng Ngầm Năm 2023
Mọi chuyện bắt đầu vào tháng 6 năm 2023, khi 35 giáo dân tại Trại Gáo cùng ký tên vào “Đơn kiến nghị khẩn cấp” gửi lên Giáo phận Vinh. Nội dung đơn không chỉ là một lời kêu cứu, mà còn là tiếng lòng của những người cảm thấy quyền lợi của mình bị xâm phạm.
Họ đặt câu hỏi về việc quản lý đất đai của giáo xứ – tài sản chung mà họ cho rằng đang bị sử dụng không minh bạch. Theo trang Conggiao.vn, đơn kiến nghị ấy “đầy nước mắt,” phản ánh sự tuyệt vọng của giáo dân khi không thấy tiếng nói của mình được lắng nghe.
Ngày 22/6/2023, Đức Giám mục Anphong Nguyễn Hữu Long cùng Ban Điều tra của Giáo phận Vinh đã tổ chức một cuộc gặp gỡ với giáo dân để giải trình. Nhưng thay vì xoa dịu, cuộc gặp lại trở thành ngòi nổ.
Một số giáo dân, vì quá bức xúc, đã có hành động mà Giáo phận sau này gọi là “quá khích” – chửi bới, đe dọa những người không đồng ý với họ. Video ghi lại cảnh hỗn loạn nhanh chóng lan truyền trên mạng, làm dấy lên những tranh cãi gay gắt.
Giáo phận Vinh, qua trang web chính thức, khẳng định rằng nhóm này không đại diện cho 1.428 giáo dân của giáo xứ, và sự việc là “một sự kiện đau lòng” trong 125 năm lịch sử Trại Gáo.
Nhưng phía giáo dân lại có cách nhìn khác. Với họ, những hành động ấy không phải là “quá khích,” mà là tiếng kêu tuyệt vọng của những người bị dồn vào đường cùng.
Một người dân giấu tên chia sẻ với chúng tôi: “Chúng tôi không muốn gây rối, nhưng khi đất đai – tài sản chung của giáo xứ – bị quản lý mập mờ, chúng tôi phải lên tiếng. Ai sẽ bảo vệ chúng tôi nếu không phải chính chúng tôi?”
Chia Rẽ Từ Bên Trong
Sau vụ việc, Giáo phận Vinh công bố kết quả điều tra, với ý định minh bạch hóa vấn đề. Tuy nhiên, thay vì hàn gắn, kết quả ấy lại như đổ thêm dầu vào lửa.
Nhiều giáo dân cho rằng báo cáo của Giáo phận thiếu chi tiết, không giải quyết được gốc rễ vấn đề, và quan trọng hơn, không có sự tham gia của họ trong quá trình điều tra. “Chúng tôi không được hỏi ý kiến, không được tham gia. Vậy làm sao gọi là minh bạch?” – một giáo dân bày tỏ sự thất vọng.
Sự bất mãn không chỉ dừng lại ở những người ký đơn. Nó lan rộng trong cộng đồng, tạo ra những vết rạn nứt khó lành. Những người từng cùng nhau đọc kinh, dự lễ giờ nhìn nhau bằng ánh mắt nghi ngờ.
Một số ủng hộ hành động của nhóm 35 người, cho rằng họ dũng cảm đứng lên vì công lý. Số khác lại chỉ trích, cho rằng hành động gây rối đã làm xấu đi hình ảnh của giáo xứ.
Trong bối cảnh đó, Đức Giám mục Anphong Nguyễn Hữu Long trở thành tâm điểm của sự chỉ trích. Với nhiều giáo dân, ngài không còn là người cha chung dẫn dắt cộng đồng, mà là biểu tượng của sự xa cách.
“Chúng tôi kính trọng Đức cha, nhưng ngài cần lắng nghe chúng tôi hơn là chỉ đưa ra quyết định từ trên cao,” một người nói. Sự thất vọng ấy không chỉ là vấn đề cá nhân, mà còn phản ánh một thực tế lớn hơn: khoảng cách giữa giáo dân và ban lãnh đạo ngày càng rộng.
Trung Tâm Hành Hương vắng bóng người
Trại Gáo không chỉ là một giáo xứ bình thường. Với Trung tâm Hành hương Thánh Antôn Pađôva, nơi đây từng là điểm đến của hàng ngàn tín hữu mỗi năm.
Theo trang web Giáo phận Vinh, lịch trình thánh lễ và các hoạt động hành hương được tổ chức đều đặn, đặc biệt vào những dịp lễ lớn. Nhưng từ sau vụ tranh chấp, không khí tại đây đã thay đổi.
Những người từng đến Trại Gáo kể rằng, nơi đây giờ vắng lặng đến lạ. “Trước đây, mỗi lần đến hành hương, tôi thấy dòng người tấp nập, không khí ấm áp.
Giờ thì chỉ còn vài người lẻ loi,” một tín hữu từ Hà Tĩnh chia sẻ. Dù trang Facebook của Đền Thánh vẫn đăng tải hình ảnh các hoạt động, nhưng không ai có thể phủ nhận rằng sức hút của Trại Gáo đã giảm sút.
Nguyên nhân không chỉ nằm ở sự chia rẽ nội bộ. Những video lan truyền trên mạng, những tranh cãi công khai đã khiến nhiều người e ngại khi đặt chân đến đây. “Tôi nghe nói ở đó có mâu thuẫn, nên không dám đi nữa.
Hành hương là để tìm sự bình an, không phải để thấy căng thẳng,” một người khác nói. Nghiên cứu về các điểm hành hương cho thấy, xung đột nội bộ thường làm giảm lượng khách tham quan, và Trại Gáo dường như không phải ngoại lệ.
Tình hình hiện tại: Lặng im hay chưa kết thúc?
Đến tháng 3 năm 2025, không có thông tin chính thức nào cập nhật về tình hình tại Trại Gáo. Sự im lặng này có thể là dấu hiệu của một giải pháp ngầm, hoặc đơn giản là vấn đề vẫn chưa được giải quyết. Theo UCA News, các tranh chấp đất đai giữa giáo hội và chính quyền tại Việt Nam không phải hiếm, và trong một số trường hợp, giáo dân cảm thấy bị bỏ rơi giữa lằn ranh quyền lực.
Tại Trại Gáo, câu hỏi lớn nhất vẫn là: Liệu giáo xứ có thể hàn gắn những vết thương này? Giáo dân vẫn mong chờ một lời giải thích rõ ràng từ Đức Giám mục Anphong Nguyễn Hữu Long và Giáo phận Vinh. “Chúng tôi không chống lại Giáo hội. Chúng tôi chỉ muốn sự thật và công bằng,” một người khẳng định.
Tiếng Chuông Còn Vang?
Giáo xứ Trại Gáo giờ đây đứng trước ngã rẽ. Một bên là lịch sử 125 năm đầy tự hào, với trung tâm hành hương từng là niềm an ủi cho bao tâm hồn. Bên kia là những vết rạn chưa lành, với bóng dáng giáo dân thưa thớt và niềm tin bị thử thách.
Để khôi phục lại sức sống, Trại Gáo cần hơn bao giờ hết sự lắng nghe và đồng hành thực sự từ ban lãnh đạo, đặc biệt là Đức Giám mục Anphong Nguyễn Hữu Long.
Tiếng chuông nhà thờ vẫn vang lên mỗi ngày, nhưng liệu nó có đủ sức gọi những đoàn hành hương trở lại? Câu trả lời nằm ở chính những người trong cuộc – những giáo dân kiên cường và những người lãnh đạo mà họ đang trông đợi.
—
Đức Cha Anphong Nguyễn Hữu Long
Sinh ngày 25 tháng 1 năm 1953, tại Làng Rùa, huyện Thanh Oai, Thành phố Hà Nội.
Năm 1965 – 1972: Tiểu chủng viện Thánh Gioan Đà Nẵng.
Năm 1972 – 1975: Học Triết học tại Đại chủng viện Hoà Bình, Đà Nẵng.
Năm 1975 – 1978: Học Thần học tại Tòa giám mục Đà Nẵng.
Năm 1978 – 1982: Nghĩa vụ thanh niên tại công trường thủy lợi Phú Ninh, tỉnh Quảng Nam.
Năm 1982 – 1990: Tiếp tục tu học tại Tòa giám mục Đà Nẵng.
Ngày 27/12/1990: Thụ phong linh mục.
Năm 1991 – 1994: Phó xứ Tam Kỳ, Giáo phận Đà Nẵng.
Năm 1994 – 1998: Học giáo luật tại Đại học Công giáo Paris (Pháp); tốt nghiệp cử nhân.
Năm 1998 – 2000: Quản xứ Hà Lam, Giáo phận Đà Nẵng, kiêm giáo sư Đại chủng viện Huế.
Năm 2000 – 2003: Quản xứ Trà Kiệu, Giáo phận Đà Nẵng, kiêm giáo sư Đại chủng viện Huế
Năm 2003: Gia nhập Hội Linh mục Xuân Bích, và làm giáo sư Đại chủng viện Huế.
Năm 2004 – 2005: Tu nghiệp Xuân Bích tại Canada và học thêm giáo luật tại Đại học Công giáo Paris, Pháp.
Năm 2005 – 2013: Linh hướng và giáo sư tại Đại chủng viện Huế.
Năm 2011 – 2013: Giám đốc Đại chủng viện Huế.
Ngày 15/06/2013: Đức thánh Cha Phanxicô bổ nhiệm làm Giám mục phụ tá Giáo phận Hưng Hoá, hiệu Tòa Gummi di Bizacena. Châm ngôn: “Mang Vào Mình Mùi Chiên”.
Ngày 06/09/2013: Thụ phong Giám mục tại nhà thờ Chính tòa Sơn Lộc.
Tại Đại hội lần thứ XII (7-11/10/2013) của Hội đồng Giám mục Việt Nam, Đức Cha Anphong Nguyễn Hữu Long được bầu làm Chủ tịch Uỷ ban Loan báo Tin Mừng.
Tại Đại hội lần thứ XIII (3-7/10/2016), Đức Cha Anphong tiếp tục được bầu làm Chủ tịch Uỷ ban Loan báo Tin Mừng.
Ngày 22/12/2018: Đức Thánh Cha Phanxicô đã bổ nhiệm ngài làm Giám mục chính tòa Giáo phận Vinh cho đến nay.
CGVST.COM st
Tin cùng chuyên mục
-
Hội Nữ Tử Bác Ái Thánh Vinh Sơn bị ‘cưỡng chế’ đất nhà dòng?
SỐC: 1 Linh mục Việt Nam bị điều tra về lạm dụng tình dục trẻ vị thành niên
Cha Phanxicô Xaviê Trương Bửu Diệp sẽ được phong Chân phước
NÓNG! TGM GP KonTum ra thông báo cảnh báo về 1 Nữ tu
Tin vui: Đức cha Phaolô Nguyễn Quang Đĩnh được Phong Chức Giám Mục
