Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã giảng bài giảng này tại Thánh lễ Khai mạc Sứ vụ Phêrô ở Quảng trường Thánh Phêrô vào Chủ nhật, ngày 18 tháng 5, sau khi được bầu làm người kế vị thứ 266 của Thánh Phêrô vào ngày 8 tháng 5.
Kính thưa các Hồng y,
Các Giám mục và Linh mục,
Các nhà chức trách và thành viên của Ngoại giao đoàn,
Lời chào đến các khách hành hương đã đến nhân dịp Năm Thánh của các Hội đoàn!
Anh chị em thân mến,
Tôi chào tất cả anh chị em với một trái tim tràn đầy lòng biết ơn khi bắt đầu sứ vụ đã được trao phó cho tôi. Thánh Augustinô đã viết: “Lạy Chúa, Ngài đã dựng nên chúng con cho Ngài, và trái tim chúng con mãi bồn chồn cho đến khi được nghỉ yên trong Ngài” (Tự Thuật, I: 1,1).
Trong những ngày qua, chúng ta đã trải qua những cảm xúc mãnh liệt. Sự ra đi của Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã khiến lòng chúng ta trĩu nặng nỗi buồn. Trong những giờ phút khó khăn ấy, chúng ta cảm thấy như đám đông mà Tin Mừng mô tả là “như chiên không người chăn” (Mt 9:36).
Tuy nhiên, vào Chúa Nhật Phục Sinh, chúng ta đã nhận được phép lành cuối cùng của ngài, và trong ánh sáng của sự phục sinh, chúng ta đã trải qua những ngày tiếp theo với niềm xác tín rằng Chúa không bao giờ bỏ rơi dân Ngài, nhưng quy tụ họ khi họ bị phân tán và gìn giữ họ “như người chăn giữ đàn chiên của mình” (Gr 31:10).
Trong tinh thần đức tin ấy, Hội đồng Hồng y đã nhóm họp cho mật nghị. Đến từ những hoàn cảnh và kinh nghiệm khác nhau, chúng tôi đã đặt vào tay Chúa ước nguyện của mình để bầu chọn người kế vị mới của Thánh Phêrô, Giám mục Rôma, một vị mục tử có khả năng gìn giữ di sản phong phú của đức tin Kitô giáo và đồng thời hướng tới tương lai, để đối diện với những câu hỏi, mối bận tâm và thách đố của thế giới hôm nay.
Được đồng hành bởi lời cầu nguyện của anh chị em, chúng tôi có thể cảm nhận được sự tác động của Chúa Thánh Thần, Đấng đã đưa chúng tôi vào sự hòa hợp, như những nhạc cụ, để những dây lòng của chúng tôi có thể rung lên trong một giai điệu duy nhất.
Tôi được chọn, không bởi bất kỳ công trạng nào của riêng mình, và giờ đây, với lòng sợ hãi và run rẩy, tôi đến với anh chị em như một người anh em, mong muốn trở thành người phục vụ cho đức tin và niềm vui của anh chị em, cùng bước đi với anh chị em trên con đường của tình yêu Thiên Chúa, vì Ngài muốn tất cả chúng ta được hiệp nhất trong một gia đình.
Tình yêu và sự hiệp nhất: đó là hai chiều kích của sứ vụ mà Chúa Giêsu đã trao phó cho Phêrô.
Chúng ta thấy điều này trong Tin Mừng hôm nay, đưa chúng ta đến Biển Hồ Galilê, nơi Chúa Giêsu bắt đầu sứ vụ mà Ngài nhận từ Chúa Cha: trở thành một “ngư phủ” của nhân loại để kéo họ lên khỏi dòng nước của sự dữ và sự chết.
Khi bước đi dọc bờ biển, Ngài đã gọi Phêrô và các môn đệ đầu tiên khác để, như Ngài, trở thành “những kẻ lưới người.” Giờ đây, sau khi phục sinh, họ được giao phó tiếp tục sứ vụ này, không ngừng thả lưới, mang niềm hy vọng của Tin Mừng vào “dòng nước” của thế giới, và chèo thuyền trên biển đời để tất cả mọi người có thể cảm nhận được vòng tay của Thiên Chúa.
Phêrô có thể thực hiện nhiệm vụ này bằng cách nào? Tin Mừng cho chúng ta biết rằng điều đó chỉ có thể xảy ra vì chính cuộc đời của Phêrô đã được chạm đến bởi tình yêu vô biên và vô điều kiện của Thiên Chúa, ngay cả trong giờ phút ông thất bại và chối Chúa.
Vì lý do này, khi Chúa Giêsu nói với Phêrô, Tin Mừng sử dụng động từ Hy Lạp agapáo, ám chỉ tình yêu mà Thiên Chúa dành cho chúng ta, một sự hiến mình không chút dè dặt hay tính toán. Trong khi đó, động từ được dùng trong câu trả lời của Phêrô mô tả tình yêu của tình bạn mà chúng ta dành cho nhau.
Do đó, khi Chúa Giêsu hỏi Phêrô: “Simon, con của Gioan, con có yêu mến Thầy hơn những người này không?” (Ga 21:16), Ngài đang nói đến tình yêu của Chúa Cha.
Như thể Chúa Giêsu nói với ông: “Chỉ khi con đã biết và trải nghiệm tình yêu của Thiên Chúa, một tình yêu không bao giờ thất bại, con mới có thể chăn dắt các chiên con của Thầy. Chỉ trong tình yêu của Thiên Chúa Cha, con mới có thể yêu thương anh chị em của mình với cái ‘hơn’ ấy, tức là bằng cách hiến dâng đời mình cho anh chị em.”
Vì thế, Phêrô được giao phó nhiệm vụ “yêu thương hơn” và hiến dâng đời mình cho đoàn chiên. Sứ vụ của Phêrô được phân biệt chính bởi tình yêu hy sinh này, bởi vì Giáo hội Rôma dẫn đầu trong đức ái, và thẩm quyền thực sự của Giáo hội là đức ái của Chúa Kitô.
Không bao giờ là vấn đề của việc chinh phục người khác bằng vũ lực, bằng tuyên truyền tôn giáo hay bằng quyền lực. Thay vào đó, luôn luôn và chỉ là vấn đề yêu thương như Chúa Giêsu đã yêu.
Chính Tông đồ Phêrô nói với chúng ta rằng Chúa Giêsu “là tảng đá mà anh em, những thợ xây, đã loại bỏ, nhưng đã trở thành đá góc tường” (Cv 4:11). Hơn nữa, nếu tảng đá là Chúa Kitô, Phêrô phải chăn dắt đoàn chiên mà không bao giờ sa vào cám dỗ trở thành một kẻ độc tài, thống trị những người được giao phó cho mình (x. 1 Pr 5:3).
Ngược lại, ông được kêu gọi để phục vụ đức tin của anh chị em mình, và bước đi bên cạnh họ, vì tất cả chúng ta là “những viên đá sống động” (1 Pr 2:5), được kêu gọi qua phép rửa để xây dựng ngôi nhà của Thiên Chúa trong sự hiệp thông huynh đệ, trong sự hòa hợp của Thánh Thần, trong sự chung sống của sự đa dạng.
Theo lời của Thánh Augustinô: “Giáo hội bao gồm tất cả những ai hòa hợp với anh chị em của mình và yêu thương tha nhân” (Serm. 359,9).
Anh chị em thân mến, tôi mong muốn rằng ước vọng lớn lao đầu tiên của chúng ta là một Giáo hội hiệp nhất, một dấu chỉ của sự hiệp nhất và hiệp thông, trở thành men cho một thế giới hòa giải.
Trong thời đại của chúng ta, chúng ta vẫn còn chứng kiến quá nhiều bất hòa, quá nhiều vết thương do hận thù, bạo lực, định kiến, nỗi sợ hãi về sự khác biệt, và một mô hình kinh tế khai thác tài nguyên Trái Đất và gạt ra bên lề những người nghèo nhất.
Về phần mình, chúng ta muốn trở thành một chút men của sự hiệp nhất, hiệp thông và tình huynh đệ trong thế giới. Chúng ta muốn nói với thế giới, với lòng khiêm tốn và niềm vui: Hãy nhìn về Chúa Kitô! Hãy đến gần Ngài hơn! Hãy đón nhận lời Ngài, lời soi sáng và an ủi! Hãy lắng nghe lời mời gọi yêu thương của Ngài và trở thành một gia đình duy nhất của Ngài: trong một Chúa Kitô, chúng ta là một. Đây là con đường để cùng nhau bước đi, giữa chúng ta với nhau, nhưng cũng với các Giáo hội Kitô chị em, với những người theo các con đường tôn giáo khác, với những người đang tìm kiếm Thiên Chúa, với tất cả những người nam nữ thiện chí, để xây dựng một thế giới mới nơi hòa bình ngự trị!
Đây là tinh thần truyền giáo phải thúc đẩy chúng ta; không khép kín trong những nhóm nhỏ của mình, cũng không cảm thấy mình vượt trội hơn thế giới. Chúng ta được kêu gọi để dâng tình yêu của Thiên Chúa cho mọi người, để đạt được sự hiệp nhất không xóa bỏ sự khác biệt nhưng trân trọng lịch sử cá nhân của mỗi người và văn hóa xã hội, tôn giáo của mỗi dân tộc.
Anh chị em thân mến, đây là giờ của tình yêu! Trái tim của Tin Mừng là tình yêu của Thiên Chúa, tình yêu ấy khiến chúng ta trở thành anh chị em. Cùng với vị tiền nhiệm của tôi, Đức Lêô XIII, hôm nay chúng ta có thể tự hỏi: Nếu tiêu chí này “được áp dụng trên thế giới, liệu mọi xung đột có chấm dứt và hòa bình có trở lại không?” (Rerum Novarum, 21).
Với ánh sáng và sức mạnh của Chúa Thánh Thần, chúng ta hãy xây dựng một Giáo hội được đặt nền trên tình yêu của Thiên Chúa, một dấu chỉ của sự hiệp nhất, một Giáo hội truyền giáo dang rộng vòng tay với thế giới, công bố Lời Chúa, để mình bị “bồn chồn” bởi lịch sử, và trở thành men của sự hòa hợp cho nhân loại.
Cùng nhau, như một dân tộc, như anh chị em, chúng ta hãy tiến về phía Thiên Chúa và yêu thương lẫn nhau.
—
Đức Giáo hoàng Lêô XIV: “Tôi cảm nhận sự hiện diện thiêng liêng của Đức Phanxicô trong Thánh lễ”
Ngay từ những giây phút đầu tiên của sứ vụ Phêrô, Đức Lêô XIV đã thể hiện một cử chỉ sâu sắc: ngài đón nhận sự hiện diện thiêng liêng của người tiền nhiệm, Đức Phanxicô, như một người bạn đồng hành từ thiên quốc, minh chứng cho mối dây hiệp thông vượt qua ranh giới của sự sống và cái chết.
Tại Quảng trường Thánh Phêrô, với sự hiện diện của hơn 200.000 người, bao gồm các hồng y, giám mục, linh mục, tu sĩ và giáo dân, Đức Giáo hoàng mới không hề đơn độc. Ngài bước vào sứ vụ với lòng biết ơn sâu sắc, mang trong mình ký ức sống động về một vị Mục tử đã hoàn tất hành trình trần thế và giờ đây đang cầu bầu từ trời cao.
Sự hiện diện thiêng liêng của Đức Phanxicô
Sau Thánh lễ khai mạc sứ vụ Phêrô, vào trưa Chúa Nhật, ngày 18/5/2025, Đức Lêô XIV đã cùng cộng đoàn đọc kinh Lạy Nữ Vương Thiên Đàng và chia sẻ những suy tư ngắn gọn nhưng đầy cảm xúc. Sau khi hát kinh Regina Caeli, ngài nói:
“Trong Thánh lễ, tôi cảm nhận rất rõ sự hiện diện thiêng liêng của Đức Giáo hoàng Phanxicô. Ngài đang đồng hành với chúng ta từ trời cao.”
Lời chia sẻ ấy không chỉ là một sự tưởng nhớ, mà là biểu hiện của mối liên kết sâu sắc giữa hai triều đại giáo hoàng, giữa một vị Mục tử đã hoàn tất sứ vụ và một vị tân Giáo hoàng đang khởi đầu hành trình dẫn dắt Hội Thánh.
Lời cầu nguyện cho những vùng đau khổ
Đức Thánh Cha tiếp tục dâng lời cầu nguyện cho những khu vực đang chịu đựng nỗi đau của chiến tranh, đặc biệt nhắc đến Gaza với lời kêu gọi tha thiết:
“Tại Gaza, những đứa trẻ, các gia đình và người già còn sống sót đang lâm vào tình cảnh đói khát cùng cực.
Tại Myanmar, bạo lực mới đã tước đi sinh mạng vô tội của biết bao người trẻ.
Và ở Ukraina – vùng đất kiệt quệ vì chiến tranh – vẫn đang trông chờ những cuộc đàm phán cho một nền hòa bình công bằng và bền vững.”
Đức Maria – Mẹ Chỉ Bảo Đàng Lành
Trong Thánh lễ, bức ảnh Đức Mẹ Chỉ Bảo Đàng Lành – biểu tượng thiêng liêng quen thuộc của Dòng Augustinô – được đặt trang trọng trên bàn thờ. Là thành viên Dòng Augustinô, Đức Lêô XIV dành lòng sùng kính đặc biệt cho tước hiệu này. Trong chuyến hành hương đầu tiên rời Vatican sau khi được bầu, ngài đã đến kính viếng đền thánh lưu giữ bức ảnh Đức Mẹ.
Ngài khẩn cầu Đức Mẹ ban bình an cho thế giới và chia sẻ:
“Khi chúng ta phó dâng sứ vụ của Giám mục Rôma – Mục tử của Hội Thánh hoàn vũ – cho Đức Maria, thì từ con thuyền Phêrô, chúng ta hãy ngước nhìn lên Mẹ – Ngôi Sao Biển, Đức Mẹ Chỉ Bảo Đàng Lành – như một dấu chỉ của niềm hy vọng.
Chúng ta khẩn xin Mẹ chuyển cầu cho ơn bình an, cho sự nâng đỡ và an ủi những người đang đau khổ, và cho tất cả chúng ta được lãnh nhận ơn trở nên chứng nhân của Chúa Phục Sinh.”
CGVST.COM // CNA
