Niềm Hy Vọng Vỡ Tan, 1 Lần Thăm Việt Nam “Nếu tôi không đi, Đức Gioan XXIV chắc chắn sẽ đi…”

CGvST | 21/04/2025

---

Tưởng Niệm Đức Giáo Hoàng Phanxicô: Niềm Hy Vọng Dở Dang Của Việt Nam

Sáng ngày 21 tháng 4 năm 2025, cả thế giới bàng hoàng nhận tin Đức Giáo Hoàng Phanxicô, vị lãnh đạo tinh thần của hơn 1,4 tỷ tín hữu Công giáo toàn cầu, đã qua đời tại Vatican vào lúc 7 giờ 35 sáng (giờ địa phương).

Tin tức được Hồng y Kevin Farrell công bố trên kênh Vatican News, mang theo nỗi đau sâu sắc không chỉ cho cộng đồng Công giáo mà còn cho những ai từng cảm nhận được lòng nhân ái và sự cống hiến không ngừng nghỉ của ngài.

Với Việt Nam, sự ra đi của Đức Thánh Cha là một mất mát lớn lao, để lại niềm tiếc nuối khôn nguôi khi ước nguyện được đón ngài trên mảnh đất hình chữ S mãi mãi dang dở.

Ước Nguyện Thăm Việt Nam: Một Hành Trình Chưa Thành

Trong suốt triều đại của mình, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã không ngừng bày tỏ tình yêu và sự quan tâm đặc biệt đến cộng đồng Công giáo Việt Nam, một cộng đồng với hơn 7 triệu tín hữu, chiếm khoảng 6,6% dân số đất nước.

Ngài từng chia sẻ về mong muốn thực hiện một chuyến tông du đến Việt Nam, một quốc gia mà ngài đánh giá cao bởi tinh thần đức tin mạnh mẽ và sự gắn bó của giáo dân với Giáo hội.

Đặc biệt, vào tháng 9 năm 2023, trên chuyến bay trở về từ Mông Cổ, Đức Thánh Cha đã gọi Việt Nam là “một trong những trải nghiệm đối thoại đẹp đẽ nhất” của Giáo hội, nhấn mạnh sự thiện chí và tiềm năng cho một mối quan hệ tốt đẹp giữa Vatican và Việt Nam. Ngài còn hài hước nói: “Nếu tôi không đi, Đức Gioan XXIV chắc chắn sẽ đi…” như một lời hứa về một tương lai mà ngài hy vọng sẽ được chứng kiến.

Ước nguyện này không chỉ là lời nói suông. Nhiều bước tiến quan trọng đã được thực hiện để chuẩn bị cho chuyến thăm lịch sử. Vào ngày 27 tháng 7 năm 2023, Vatican và Việt Nam đạt được thỏa thuận về việc thiết lập Đại diện Giáo hoàng thường trú tại Hà Nội, một dấu mốc quan trọng trong quan hệ song phương sau gần nửa thế kỷ gián đoạn.

Đức Tổng Giám mục Marek Zalewski, người từng là Sứ thần Tòa Thánh tại Singapore, được bổ nhiệm làm Đại diện Giáo hoàng thường trú tại Việt Nam vào tháng 12 năm 2023. Đây là lần đầu tiên kể từ năm 1975, khi Tòa Khâm sứ bị trục xuất, một đại diện chính thức của Vatican hiện diện tại Việt Nam.

Thêm vào đó, chuyến thăm của Ngoại trưởng Vatican, Tổng Giám mục Paul Richard Gallagher, từ ngày 9 đến 14 tháng 4 năm 2024, được xem như một nỗ lực “dọn đường” cho chuyến tông du của Đức Giáo Hoàng.

Trong chuyến thăm này, Tổng Giám mục Gallagher đã gặp gỡ Thủ tướng Phạm Minh Chính và Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, đồng thời chủ sự các thánh lễ tại Hà Nội và Huế.

Những cuộc gặp gỡ cấp cao này, cùng với lời mời chính thức từ Thủ tướng Việt Nam và sự ủng hộ của cộng đồng Công giáo, đã làm dấy lên hy vọng rằng chuyến thăm của Đức Thánh Cha sẽ sớm trở thành hiện thực.

Thủ tướng Phạm Minh Chính từng bày tỏ mong muốn cộng đồng Công giáo Việt Nam tiếp tục phát huy tinh thần “kính Chúa, yêu nước” và đóng góp tích cực vào sự phát triển của đất nước.

Những lời này không chỉ phản ánh sự cởi mở của chính phủ Việt Nam mà còn là minh chứng cho tiềm năng của một chuyến thăm mang ý nghĩa lịch sử, không chỉ về mặt tôn giáo mà còn về ngoại giao và đoàn kết dân tộc.

Niềm Hy Vọng Vỡ Tan

Thế nhưng, định mệnh đã không cho phép giấc mơ ấy thành hiện thực. Chỉ một ngày trước khi qua đời, Đức Giáo Hoàng Phanxicô vẫn xuất hiện trên chiếc Popemobile tại Quảng trường Thánh Phêrô, vẫy chào hàng vạn tín hữu tụ họp để đón Thánh lễ Phục sinh.

Hình ảnh ấy, tràn đầy sức sống và lòng nhiệt thành, giờ đây trở thành ký ức cuối cùng về một vị Giáo hoàng luôn sống vì Chúa và vì con người. Sự ra đi đột ngột của ngài, sau thời gian chống chọi với bệnh tật và nhập viện từ giữa tháng 2 năm 2025, đã để lại một khoảng trống không thể lấp đầy.

Đối với cộng đồng Công giáo Việt Nam, nỗi đau không chỉ đến từ việc mất đi một vị lãnh đạo tinh thần vĩ đại, mà còn từ sự lỡ hẹn với một cơ hội lịch sử. Trong nhiều năm, giáo dân Việt Nam đã ao ước được chào đón Đức Thánh Cha trên chính quê hương mình.

Những chuyến tông du của ngài đến các nước láng giềng như Thái Lan (2019), Indonesia, Papua New Guinea, Đông Timor, và Singapore (tháng 9 năm 2024) đã làm dấy lên hy vọng rằng Việt Nam sẽ là điểm đến tiếp theo.

Hàng ngàn giáo dân Việt Nam từng đổ về Thái Lan để tham dự thánh lễ do Đức Giáo Hoàng chủ sự, mang theo lời cầu nguyện rằng một ngày nào đó, ngài sẽ đặt chân đến Việt Nam.

Những lời chia sẻ của giáo dân tại Thái Lan năm 2019 vẫn còn vang vọng: “Tôi xin Chúa ban cho Đức Thánh Cha sức khỏe dồi dào, tinh thần minh mẫn, và xin ngài quan tâm đến cộng đồng giáo dân Việt Nam, sớm sang thăm chúng tôi.”

Giờ đây, những lời cầu nguyện ấy trở thành nỗi tiếc nuối khôn nguôi. Việt Nam, một quốc gia có dân số Công giáo lớn thứ ba ở Đông Nam Á, đã ở rất gần cơ hội được đón vị Giáo hoàng nổi tiếng với lòng khiêm nhường và tình yêu dành cho những người nghèo khổ.

Di Sản Của Đức Giáo Hoàng Phanxicô

Dù chưa thể đến Việt Nam, di sản của Đức Giáo Hoàng Phanxicô vẫn sống mãi trong lòng người Công giáo Việt Nam và thế giới. Trong suốt 12 năm triều đại, ngài đã thực hiện 47 chuyến tông du đến hơn 65 quốc gia, mang thông điệp hòa bình, đối thoại liên tôn, và bảo vệ môi trường đến mọi ngóc ngách của hành tinh.

Ngài là người khởi xướng cho những thay đổi lớn trong Giáo hội, từ việc đơn giản hóa lối sống của Vatican đến việc nhấn mạnh vai trò của lòng thương xót và sự bao dung trong đời sống đức tin.

Đức Phanxicô cũng là một nhà ngoại giao xuất sắc, góp phần thúc đẩy hòa bình và đối thoại ở nhiều khu vực xung đột. Vai trò của ngài trong việc nối lại bang giao giữa Hoa Kỳ và Cuba là một minh chứng cho sức ảnh hưởng của ngài vượt ra ngoài ranh giới tôn giáo.

Với Việt Nam, ngài đã đặt nền móng cho một mối quan hệ bền vững giữa Vatican và chính phủ, mở ra con đường cho những bước tiến trong tương lai.

Hơn tất cả, Đức Phanxicô là hiện thân của lòng nhân ái. Ngài từng nói: “Giáo hội phải là một bệnh viện dã chiến, sẵn sàng chữa lành những vết thương của thế giới.”

Lời dạy này sẽ tiếp tục dẫn dắt cộng đồng Công giáo Việt Nam, khuyến khích họ sống đức tin qua hành động, yêu thương và phục vụ cộng đồng.

Lời Tạm Biệt và Niềm Hy Vọng Mới

Sự ra đi của Đức Giáo Hoàng Phanxicô là một mất mát không thể đo đếm, nhưng nó cũng là lời nhắc nhở rằng di sản của ngài sẽ trường tồn. Dù chuyến thăm Việt Nam không thể diễn ra, tinh thần của ngài – tinh thần của sự hòa giải, đoàn kết, và yêu thương – sẽ tiếp tục truyền cảm hứng cho hàng triệu tín hữu Việt Nam.

Cộng đồng Công giáo Việt Nam, với đức tin kiên vững và lòng yêu nước, chắc chắn sẽ tiếp tục hành trình mà Đức Thánh Cha đã khởi đầu, biến nỗi tiếc nuối thành động lực để xây dựng một Giáo hội sống động và một đất nước hòa bình.

Trong giờ phút đau thương này, chúng ta cùng hiệp ý cầu nguyện cho linh hồn Đức Giáo Hoàng Phanxicô được yên nghỉ trong vòng tay Chúa. Xin Chúa ban cho ngài sự bình an vĩnh cửu, và xin cho cộng đồng Công giáo Việt Nam sức mạnh để tiếp tục sứ mạng mà ngài đã truyền lại.

Dù ngài không thể đến Việt Nam, trái tim của ngài đã luôn hướng về mảnh đất này, và tình yêu ấy sẽ mãi là ngọn lửa soi sáng con đường phía trước.

---

CGVST.COM