Đức Cố Giám mục Tôma Nguyễn Văn Tân là một vị giám mục Công giáo Rôma người Việt Nam, nguyên Giám mục Chính tòa Giáo phận Vĩnh Long. Ngài là vị giám mục thứ 80 của hàng Giám mục Việt Nam và được biết đến với khẩu hiệu giám mục “Tình yêu Đức Kitô thúc bách tôi” (Caritas Christi Urget Me). Dưới đây là tiểu sử chi tiết, được tổng hợp từ các nguồn đáng tin cậy, cập nhật đến ngày 17/08/2025.
Thông tin cá nhân và gia đình
– Sinh ngày: 27 tháng 12 năm 1940 tại giáo xứ Bãi Xan, xã Đại Phước, huyện Càng Long, tỉnh Trà Vinh (thuộc Giáo phận Vĩnh Long).
– Ngài lớn lên trong một gia đình Công giáo đạo đức. Song thân là ông Gioakim Nguyễn Văn Tư và bà Anna Nguyễn Thị Ba.
– Gia đình có 8 anh chị em (4 trai, 4 gái), ngài là người con thứ bảy. Trong số các anh chị em, có một người chị là nữ tu thuộc Dòng Mến Thánh Giá Cái Mơn.
Hành trình học vấn và tu tập
– 1953-1962: Học tại Tiểu chủng viện Thánh Philipphê Phan Văn Minh, Vĩnh Long. Ngài bắt đầu hành trình tu trì, sớm thể hiện lòng đạo đức và sự chăm chỉ.
– 1962-1969: Học Triết học và Thần học tại Đại chủng viện Xuân Bích, Thị Nghè, Sài Gòn. Đây là giai đoạn ngài hoàn thiện kiến thức thần học và tu đức để chuẩn bị cho sứ vụ linh mục.
Thụ phong và các vai trò mục vụ
– 21/12/1969: Thụ phong linh mục tại Vĩnh Long, do Đức cha Antôn Nguyễn Văn Thiện chủ phong.
– 1970-1975: Giáo sư tại Tiểu chủng viện Vĩnh Long. Ngài tham gia đào tạo các chủng sinh trẻ, góp phần vun trồng ơn gọi cho giáo phận.
– 1975-2000: Linh mục Chánh xứ giáo xứ Cần Thơ (nay là giáo xứ Thánh Antôn, thuộc ấp Vĩnh Thạnh, xã Vĩnh Tỉnh, huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre). Trong suốt 25 năm, ngài tận tụy lãnh đạo giáo xứ, tổ chức các hoạt động mục vụ và xây dựng cộng đồng đức tin vững mạnh tại địa phương.
Bổ nhiệm giám mục và các chức vụ cao cấp
– 27/05/2000: Được Giáo hoàng Gioan Phaolô II bổ nhiệm làm Giám mục phó Giáo phận Vĩnh Long, với quyền kế vị.
– 15/08/2000: Lễ tấn phong giám mục tại Nhà thờ Chính tòa Vĩnh Long.
– Chủ phong: Đức cha Giacôbê Nguyễn Văn Mầu, Giám mục chính tòa Vĩnh Long.
– Phụ phong: Đức cha Emmanuel Lê Phong Thuận, Giám mục chính tòa Cần Thơ và Đức cha Giuse Ngô Quang Kiệt, Giám mục Lạng Sơn và Cao Bằng.
– 03/07/2001: Kế vị làm Giám mục Chính tòa Giáo phận Vĩnh Long, sau khi Đức cha Giacôbê Nguyễn Văn Mầu nghỉ hưu.
– 17/08/2013: Qua đời đột ngột tại Tòa Giám mục Vĩnh Long do tai biến mạch máu não (đột quỵ), hưởng thọ 73 tuổi.
Vai trò trong Hội đồng Giám mục Việt Nam
– 2001-2007: Tổng Thư ký Hội đồng Giám mục Việt Nam trong hai nhiệm kỳ liên tiếp (Nhiệm kỳ VIII: 2001-2004 và Nhiệm kỳ IX: 2004-2007).
– 2007-2013: Chủ tịch Ủy ban Kinh tế của Hội đồng Giám mục Việt Nam (Nhiệm kỳ X: 2007-2010 và Nhiệm kỳ XI: 2010-2013).
Các đóng góp và sự kiện nổi bật
– Với vai trò Tổng Thư ký, Đức cha Tôma đã góp phần quan trọng vào việc điều hành và kết nối các hoạt động của HĐGM Việt Nam trong giai đoạn chuyển giao đầu thế kỷ 21.
– Trên cương vị Chủ tịch Ủy ban Kinh tế, ngài đã nỗ lực trong việc quản lý và phát triển các nguồn lực tài chính để phục vụ cho các hoạt động chung của Giáo hội tại Việt Nam.
– Trong suốt 12 năm làm Giám mục Vĩnh Long, ngài đặc biệt quan tâm đến việc đào tạo linh mục, tu sĩ và nâng đỡ đời sống người nghèo. Ngài được nhớ đến như một vị mục tử có trái tim nhân hậu, sống giản dị và luôn gần gũi với đoàn chiên.
– Sự ra đi đột ngột của ngài vào cùng ngày với Đức cha Giuse Hoàng Văn Tiệm là một sự kiện hi hữu, để lại niềm tiếc thương sâu sắc cho toàn thể Giáo hội Công giáo Việt Nam. Lễ an táng ngày 22/08/2013 tại Nhà thờ Chính tòa Vĩnh Long đã thu hút hàng chục ngàn tín hữu tham dự.
– Năm 2023: Kỷ niệm 10 năm ngày mất của ngài (17/08/2023), Giáo phận Vĩnh Long đã cử hành Thánh lễ trọng thể để tưởng nhớ và cầu nguyện cho vị mục tử kính yêu. Không có sự kiện mới đáng kể đến ngày 17/08/2025.
Tiểu sử này dựa trên các nguồn chính thức (hdgmvietnam.com, gpvinhlong.net) và Cáo phó của Tòa Giám mục Vĩnh Long.
Mời Cộng Đoàn Thảo luận bài viết này: TẠI ĐÂY
