Trong những ngày này, cả thế giới Công giáo đang hướng về Vatican với một niềm tiếc thương vô hạn – Đức Giáo Hoàng Phanxicô, vị cha chung của hơn 1,3 tỷ tín hữu, đã an nghỉ trong Chúa ở tuổi 87. Khi những nghi thức tang lễ trọng thể chuẩn bị diễn ra, một biểu tượng quyền lực gắn liền với Ngài suốt 12 năm qua cũng sẽ chính thức ‘lui vào dĩ vãng’ – chiếc nhẫn Ngư phủ. Nhưng tại sao Vatican lại phải hủy bỏ nó? Và điều gì thực sự xảy ra với chiếc nhẫn của một vị Giáo hoàng sau khi qua đời?
Chiếc nhẫn Ngư phủ của Đức Giáo Hoàng Phanxicô sẽ được hủy theo truyền thống Vatican, nhằm chấm dứt quyền lực và ngăn chặn mọi hành vi giả mạo sau khi Ngài an nghỉ trong Chúa.
Với lịch sử kéo dài từ thế kỷ 13, chiếc nhẫn Ngư phủ (Fisherman’s Ring) là một trong những biểu tượng uy nghi nhất của Tòa Thánh. Tên gọi này bắt nguồn từ Thánh Phêrô – vị Tông đồ trưởng từng làm nghề đánh cá và là vị Giáo Hoàng đầu tiên của Giáo hội Công giáo.
Trong suốt 12 năm cai quản đàn chiên, Đức Thánh Cha Phanxicô thường đeo chiếc nhẫn này trong các nghi lễ trọng thể. Nhiều tín hữu đã hôn nhẫn Ngư phủ như cử chỉ tôn kính, dù điều này từng gây tranh luận về vấn đề vệ sinh.
Theo truyền thống, chiếc nhẫn quyền lực này sẽ bị hủy – hoặc ít nhất là bị khắc bỏ dấu hiệu – ngay trong Vatican sau khi Đức Giáo Hoàng qua đời.
Nghi lễ mang ý nghĩa thực tiễn
Nghi lễ này xuất phát từ mục đích rất thực tế. Trước đây, nhẫn Ngư phủ cùng con dấu bulla được dùng để đóng trên các văn kiện quan trọng của Tòa Thánh. Để ngăn giả mạo sắc lệnh sau khi Đức Giáo Hoàng băng hà, cả hai vật phẩm này đều bị đập vỡ bằng búa. Từ năm 1521 đến 2013, nghi thức này luôn được tuân thủ.
“Như việc thu hồi tài khoản của nhân vật quan trọng,” nhà báo Christopher Lamb của CNN nhận định, “nghi lễ nhằm ngăn kẻ xấu lợi dụng ấn tín cũ ban hành văn kiện giả mạo.”
Thông thường, Hồng y Nhiếp chính (Camerlengo) – người điều hành giai đoạn chuyển tiếp giữa hai triều đại Giáo Hoàng – sẽ thực hiện nghi thức này trước sự chứng kiến của Hồng y Đoàn.
Từ năm 2013, khi Đức Bênêđictô XVI trở thành vị Giáo Hoàng đầu tiên thoái vị sau 600 năm, nghi thức được điều chỉnh. Thay vì phá hủy hoàn toàn, chiếc nhẫn của Ngài chỉ bị khắc một đường chéo sâu bằng đục sắt.
Chiếc nhẫn giản dị của vị Giáo Hoàng khó nghèo
Khác với các vị tiền nhiệm, Đức Phanxicô chỉ đeo nhẫn Ngư phủ trong nghi lễ trọng, còn ngày thường Ngài dùng chiếc nhẫn bạc đơn giản từ thời còn là Hồng y. Năm 2019, Vatican từng giải thích việc Ngài hạn chế để tín hữu hôn nhẫn là nhằm tránh lây lan vi khuẩn.
Đặc biệt, thay vì đặt làm nhẫn mới, Đức Thánh Cha đã chọn dùng lại chiếc nhẫn của Tổng giám mục Pasquale Macchi – thư ký riêng Đức Phaolô VI. Chiếc nhẫn bạc mạ vàng này thể hiện tinh thần khó nghèo mà Ngài luôn đề cao.
Hiện vẫn chưa rõ số phận chiếc nhẫn sau khi Mật nghị bầu tân Giáo Hoàng kết thúc. Như mọi khía cạnh khác của tiến trình kế vị tại Vatican, câu trả lời vẫn nằm sau những cánh cửa khép kín của Hội đồng Hồng y.
Khi chiếc nhẫn Ngư phủ của Đức Thánh Cha Phanxicô được khắc dấu vô hiệu hóa, thế giới chứng kiến sự kết thúc của một triều đại Giáo hoàng đầy dấu ấn – 12 năm với những cải cách mạnh mẽ, những cử chỉ gần gũi người nghèo, và cả những thách thức về sức khỏe mà Ngài kiên cường vượt qua.
Theo thông báo từ Vatican, lễ an táng Đức Phanxicô sẽ được cử hành vào ngày… tại quảng trường Thánh Phêrô, với sự tham dự của hàng trăm nguyên thủ quốc gia cùng đông đảo tín hữu.
Nhưng có lẽ, hình ảnh đọng lại sâu sắc nhất không phải là nghi lễ trọng thể ấy, mà là di sản Ngài để lại – một Giáo hội biết lắng nghe, một chiếc nhẫn bạc mộc mạc, và một trái tim không biên giới luôn hướng về những ‘vùng ngoại vi’ của thế giới. ‘Lạy Chúa, xin hãy mở rộng cánh cửa cho vị tôi tớ trung thành của Ngài’ – lời cầu nguyện ấy giờ đây đã thành hiện thực.
Như đã đưa tin,
Trong niềm tiếc thương pha lẫn niềm hy vọng Phục Sinh, Giáo hội hoàn vũ hiệp ý cầu nguyện khi Đức Thánh Cha Phanxicô, vị Cha chung kính yêu, đã an nghỉ trong Chúa vào Thứ Hai Phục Sinh, ngày 21 tháng 4 năm 2025, tại tư dinh Casa Santa Marta, Vatican. Ngài hưởng thọ 88 tuổi.
Vào lúc 9:45 sáng (giờ địa phương), Hồng y Kevin Farrell, Nhiếp chính Phòng Tông tòa, long trọng thông báo tin buồn này với Giáo hội: “Anh chị em thân mến, với nỗi buồn sâu sắc, tôi phải thông báo về sự ra đi của Đức Thánh Cha Phanxicô. Vào lúc 7:35 sáng nay, Giám mục Roma, Phanxicô, đã trở về nhà Cha.”
Suốt cuộc đời tận hiến cho Chúa và Giáo hội Mẹ, Đức Thánh Cha Phanxicô đã để lại một di sản thiêng liêng sâu sắc, là tấm gương sáng ngời về lòng trung thành với Phúc Âm, lòng can đảm trong sứ vụ và tình yêu bao la dành cho mọi người, đặc biệt là những người nghèo khó và bị gạt ra bên lề xã hội.
Trong giờ phút đau buồn này, chúng ta hiệp ý cầu nguyện, phó thác linh hồn Đức Thánh Cha Phanxicô cho lòng thương xót vô biên của Thiên Chúa Ba Ngôi.
Trước đó, vào thứ Sáu ngày 14 tháng 2 năm 2025, Đức Thánh Cha Phanxicô đã nhập viện tại Bệnh viện đa khoa Agostino Gemelli sau khi bị viêm phế quản kéo dài. Tình trạng sức khỏe của Ngài dần suy yếu, và các bác sĩ chẩn đoán viêm phổi cả hai bên vào thứ Ba, ngày 18 tháng 2.
Sau 38 ngày điều trị, Đức Thánh Cha trở về Casa Santa Marta để tiếp tục quá trình hồi phục. Được biết, khi còn trẻ, Đức Thánh Cha đã trải qua ca phẫu thuật cắt bỏ một phần phổi tại Argentina do nhiễm trùng đường hô hấp nghiêm trọng.
Trong những năm gần đây, sức khỏe của Đức Thánh Cha thường xuyên bị ảnh hưởng bởi các bệnh về đường hô hấp. Thậm chí, Ngài đã phải hủy chuyến thăm dự kiến tới Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất vào tháng 11 năm 2023 do bị cúm và viêm phổi.
Vào tháng 4 năm 2024, Đức Thánh Cha Phanxicô đã phê chuẩn phiên bản cập nhật của sách phụng vụ về nghi thức tang lễ của Đức Giáo hoàng (Ordo Exsequiarum Romani Pontificis). Phiên bản mới này, theo Đức Tổng Giám mục Diego Ravelli, Trưởng ban Nghi lễ Tông đồ, nhấn mạnh đến sự đơn giản và tập trung vào việc bày tỏ đức tin của Giáo hội vào Thân thể Phục sinh của Chúa Kitô.
Ngài cho biết thêm: “Nghi lễ đổi mới này nhằm nhấn mạnh hơn nữa rằng tang lễ của Giáo hoàng La Mã là tang lễ của một mục tử và môn đồ của Chúa Kitô chứ không phải của một người quyền lực trên thế giới này.”
Trong niềm tin tưởng và hy vọng vào sự Phục Sinh, chúng ta hiệp ý cầu nguyện cho Đức Thánh Cha Phanxicô, vị cha chung kính yêu, và xin Chúa đón nhận Ngài vào Nước Trời. Chúng ta cũng cầu xin Chúa ban ơn an ủi và sức mạnh cho Giáo hội trong thời khắc khó khăn này.
—
**Xem các tin cập nhật về sự qua đời của Đức Thánh Cha Phanxicô tại đây
CGVST.COM biên tập
