Nghề xoắn giấy thủ công của những người có hoàn cảnh đặc biệt

CGvST | 08/09/2025

---

Tranh giấy xoắn, hay còn gọi là quilling, là một loại hình nghệ thuật thủ công độc đáo, nơi những dải giấy màu được cắt, cuộn, tạo hình và dán lại để tạo nên những tác phẩm tinh xảo.Từ những tấm thiệp nhỏ nhắn đến các bức tranh phong cảnh hay chân dung phức tạp, nghệ thuật này không chỉ đòi hỏi sự khéo léo mà còn mang lại cơ hội thay đổi cuộc sống, đặc biệt cho những người khuyết tật.

Để tạo ra một tác phẩm tranh giấy xoắn, người nghệ nhân cần trải qua nhiều công đoạn tỉ mỉ. Đầu tiên, giấy màu được cắt thành những dải mỏng, sau đó dùng nhíp hoặc dụng cụ chuyên dụng để xoắn thành các hình dạng như cuộn tròn, giọt nước, hay hình xoắn ốc.

Các mảnh giấy này được sắp xếp, phối màu và dán cố định để tạo thành hình ảnh hoàn chỉnh. Mỗi bước đều yêu cầu sự tập trung cao độ, đôi tay khéo léo và một tinh thần bền bỉ.

Quy trình này không chỉ là một hoạt động sáng tạo mà còn mang tính thiền định, giúp người thực hiện tìm thấy sự bình yên và niềm vui.

Đối với những người khuyết tật, như người khiếm thính, khiếm thị hoặc gặp khó khăn trong vận động, việc học và thực hành tranh giấy xoắn có thể là một cách để vượt qua rào cản thể chất, phát triển kỹ năng và tìm lại sự tự tin.

Tranh giấy xoắn không chỉ là một môn nghệ thuật mà còn là một nghề mang lại thu nhập và ý nghĩa cuộc sống. Tại Việt Nam, nhiều lớp học tranh giấy xoắn đã được mở ra, đặc biệt dành cho những người khuyết tật.

Những học viên, từ thanh niên đến người cao tuổi, đến với nghệ thuật này không chỉ để học một kỹ năng mới mà còn để tìm kiếm sự kết nối và sẻ chia.

Ví dụ, một số người sau khi thành thạo kỹ thuật đã tự tay làm ra những sản phẩm như thiệp chúc mừng, đồ lưu niệm, hay kẹp sách, từ đó có cơ hội bán hàng và kiếm thêm thu nhập.

Một số khác thậm chí đã biến tranh giấy xoắn thành nghề chính, với sản phẩm được tiêu thụ trong nước và xuất khẩu ra thị trường quốc tế.

Các lớp học này, thường được tổ chức tại các mái ấm, trung tâm dạy nghề hoặc qua các buổi workshop cộng đồng, đã giúp hàng trăm người khuyết tật tìm thấy hướng đi mới.

Một trong những điểm mạnh của tranh giấy xoắn là tính linh hoạt. Không chỉ giới hạn ở những bức tranh lớn, nghệ thuật này còn được áp dụng để tạo ra các sản phẩm nhỏ gọn, dễ tiếp cận như thiệp, khung ảnh, hay đồ trang trí.

Những sản phẩm này không chỉ dễ làm mà còn phù hợp với nhu cầu thị trường, từ quà tặng cá nhân đến vật phẩm lưu niệm trong các sự kiện.

Để đưa tranh giấy xoắn đến gần hơn với người tiêu dùng, nhiều nghệ nhân và giáo viên đã tìm cách kết nối học viên với các doanh nghiệp.

Một số sản phẩm thậm chí được các công ty tư nhân đặt hàng để xuất khẩu, mở ra cơ hội việc làm ổn định cho những người khuyết tật.

Sự phát triển này không chỉ giúp họ tự lập mà còn thay đổi cách xã hội nhìn nhận về khả năng của những người từng bị xem là “yếu thế”.

Tranh giấy xoắn không chỉ là một nghề thủ công mà còn là cầu nối mang lại sự hòa nhập. Các lớp học và workshop không chỉ dạy kỹ năng mà còn tạo ra không gian để mọi người chia sẻ câu chuyện, vượt qua mặc cảm và tìm thấy giá trị bản thân.

Từ những trung tâm dạy nghề ở TP.HCM, Hà Nội đến các tỉnh thành khác, nghệ thuật này đã trở thành nguồn cảm hứng, giúp người khuyết tật khẳng định bản thân và đóng góp cho cộng đồng.

Hơn thế nữa, tranh giấy xoắn còn mang lại giá trị văn hóa và nghệ thuật. Những tác phẩm với chi tiết tinh xảo, từ hình ảnh thiên nhiên đến các chủ đề tôn giáo, không chỉ là sản phẩm của sự sáng tạo mà còn là minh chứng cho nghị lực và tài năng của những người thực hiện.

Tranh giấy xoắn là minh chứng sống động cho việc một loại hình nghệ thuật có thể vượt qua giới hạn của đôi tay và hoàn cảnh.

Với sự kiên nhẫn, sáng tạo và hỗ trợ từ cộng đồng, nghề thủ công này không chỉ tạo ra những tác phẩm đẹp mà còn mở ra những con đường mới cho những người khuyết tật.

Từ những dải giấy màu đơn giản, tranh giấy xoắn đã và đang viết nên những câu chuyện về sự kiên cường, hòa nhập và niềm hy vọng.