Dạy học hè ở các Giáo xứ và vấn đề cấm dạy thêm của Pháp luật Việt Nam 2025

CGvST | 20/02/2025

---

Vấn đề cấm dạy học thêm tại Việt Nam và thực trạng dạy học hè tại các giáo xứ Công giáo là hai chủ đề đáng chú ý, phản ánh sự giao thoa giữa chính sách giáo dục quốc gia và hoạt động giáo dục trong cộng đồng tôn giáo. Để phân tích sâu hơn, chúng ta cần xem xét các quy định pháp luật mới nhất về dạy thêm, thực tế dạy học hè tại các giáo xứ Công giáo, cũng như những ý nghĩa và thách thức liên quan.

Quy định mới nhất về cấm dạy học thêm tại Việt Nam

Ngày 30/12/2024, Bộ Giáo dục và Đào tạo (BGDĐT) ban hành Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT, có hiệu lực từ ngày 14/2/2025, quy định chi tiết về hoạt động dạy thêm, học thêm. Trái với quan niệm rằng Việt Nam cấm hoàn toàn dạy thêm, thông tư này không đặt ra lệnh cấm tuyệt đối mà nhằm quản lý chặt chẽ, giảm thiểu tiêu cực và đảm bảo quyền lợi của học sinh. Cụ thể, Điều 4 của thông tư nêu rõ các trường hợp không được dạy thêm hoặc tổ chức dạy thêm, bao gồm:

1. Cấm dạy thêm đối với học sinh tiểu học: Ngoại trừ các hoạt động bồi dưỡng nghệ thuật, thể dục thể thao, hoặc rèn luyện kỹ năng sống, học sinh tiểu học không được tổ chức dạy thêm các môn văn hóa.
2. Cấm giáo viên dạy thêm học sinh chính khóa ngoài nhà trường: Giáo viên đang giảng dạy tại trường không được phép dạy thêm có thu tiền cho học sinh mà họ đang trực tiếp phụ trách theo kế hoạch giáo dục của nhà trường.
3. Cấm giáo viên công lập quản lý dạy thêm ngoài trường: Tuy nhiên, họ vẫn có thể tham gia dạy thêm nếu không vi phạm các quy định trên.

Mục tiêu của Thông tư 29 không phải là xóa bỏ hoàn toàn dạy thêm mà là đưa hoạt động này vào khuôn khổ, đảm bảo tính tự nguyện, không ép buộc học sinh, và không làm ảnh hưởng đến chương trình chính khóa. Điều này phản ánh nhu cầu thực tế của xã hội, khi nhiều phụ huynh và học sinh vẫn cần học thêm để nâng cao kiến thức hoặc chuẩn bị cho các kỳ thi. Tuy nhiên, quy định cũng đặt ra thách thức trong việc giám sát và xử lý vi phạm, đặc biệt ở các khu vực có nhu cầu học thêm cao như thành phố lớn.

Thực trạng dạy học hè tại các giáo xứ Công giáo

Trong cộng đồng Công giáo Việt Nam, việc tổ chức các lớp học hè tại các giáo xứ, giáo phận là một truyền thống lâu đời, đặc biệt vào dịp hè khi học sinh nghỉ học chính khóa. Các lớp học này thường bao gồm nội dung chính: các môn học văn hóa như Toán, Văn, Anh ngữ, hoặc kỹ năng sống. Mặc dù mục tiêu chính là giáo dục tâm linh, nhiều giáo xứ đã mở rộng sang việc dạy các môn học tương tự chương trình trường học, nhằm hỗ trợ học sinh ôn tập, chuẩn bị cho năm học mới, hoặc bổ sung kiến thức.

Các lớp học hè tại giáo xứ hoàn toàn miễn phí, do các sinh viên Công giáo tình nguyện giảng dạy. Các sinh viên này thường là những người có chuyên môn về sư phạm hoặc có học lực tốt, mong muốn đóng góp cho cộng đồng và giúp đỡ các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn. Hoạt động này không thu phí dưới bất kỳ hình thức nào, mà chỉ nhằm hỗ trợ học sinh tiếp cận kiến thức một cách công bằng và hiệu quả.

Tại nhiều giáo xứ lớn như Giáo xứ Thái Hà (Hà Nội) hay Giáo xứ Kỳ Đồng (TP.HCM), những lớp học hè không chỉ giới hạn ở giáo lý mà còn bao gồm các môn học phổ thông như Toán, Văn, Anh ngữ, thu hút đông đảo học sinh tham gia, kể cả những em không theo đạo Công giáo. Nhờ sự hỗ trợ của các sinh viên tình nguyện, nhiều em học sinh đã có cơ hội học tập tốt hơn mà không phải lo lắng về chi phí.

Dạy học hè tại giáo xứ có phải là dạy thêm?

Theo định nghĩa tại Thông tư 29, “dạy thêm” là hoạt động dạy học phụ thêm có thu tiền, tập trung vào nội dung chương trình giáo dục phổ thông nhưng ngoài kế hoạch chính khóa. Vì các lớp học hè tại giáo xứ không thu phí, chúng không thuộc phạm vi của hoạt động dạy thêm theo quy định pháp luật. Hơn nữa, việc giảng dạy do các sinh viên tình nguyện thực hiện, không liên quan đến giáo viên trường công lập, nên không vi phạm bất kỳ điều khoản nào trong thông tư.

Phân tích và đánh giá

Về chính sách cấm dạy thêm

Thông tư 29 cho thấy sự linh hoạt của BGDĐT khi không cấm triệt để dạy thêm mà tập trung quản lý. Điều này phù hợp với thực tế xã hội Việt Nam, nơi nhu cầu học thêm vẫn tồn tại, đặc biệt ở các cấp THCS và THPT để chuẩn bị cho kỳ thi tuyển sinh lớp 10 hoặc tốt nghiệp THPT. Tuy nhiên, việc cấm dạy thêm cho học sinh tiểu học và hạn chế giáo viên dạy học sinh chính khóa ngoài trường nhằm giảm áp lực học hành và ngăn chặn tình trạng “ép học thêm” để đạt điểm cao – một vấn đề gây tranh cãi nhiều năm qua. Thách thức lớn nhất là cơ chế giám sát: nếu không có thanh tra chặt chẽ, các lớp học thêm trá hình vẫn có thể tồn tại.

Về dạy học hè tại giáo xứ

Hoạt động dạy học hè ở các giáo xứ Công giáo mang ý nghĩa tích cực, không chỉ giáo dục đức tin mà còn hỗ trợ học sinh về mặt tri thức và kỹ năng. Đây là một đóng góp quan trọng của Giáo hội Công giáo vào giáo dục cộng đồng, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa nơi điều kiện học tập còn hạn chế. Vì không thu phí và được giảng dạy bởi các sinh viên tình nguyện, hoạt động này không vi phạm các quy định của Thông tư 29. Tuy nhiên, để tăng tính hiệu quả, các giáo xứ có thể xem xét tổ chức bài bản hơn, có hệ thống quản lý chặt chẽ và phối hợp với chính quyền địa phương để đảm bảo chất lượng giảng dạy.

Vấn đề cấm dạy học thêm tại Việt Nam theo Thông tư 29/2024 không phải là cấm đoán hoàn toàn mà là quản lý để giảm tiêu cực, bảo vệ học sinh. Trong khi đó, dạy học hè tại các giáo xứ Công giáo là một hoạt động mang tính cộng đồng cao, hoàn toàn miễn phí, và không thuộc phạm vi điều chỉnh của thông tư. Để hài hòa lợi ích, cần tăng cường đối thoại giữa chính quyền và Giáo hội, đồng thời nâng cao nhận thức của các bên liên quan về trách nhiệm pháp lý và mục tiêu giáo dục. Chỉ khi đó, cả hai lĩnh vực này mới có thể cùng tồn tại và phát triển, góp phần xây dựng một nền giáo dục toàn diện cho thế hệ trẻ Việt Nam.

CGVST.COM