Lạy Thiên Chúa toàn năng, hằng năm Chúa ban cho chúng con mùa chay bốn mươi ngày chay tịnh để thanh luyện tâm hồn và thể xác. Xin giúp chúng con biết sống những ngày này trong tinh thần sám hối, noi gương Đức Ki-tô và trung thành bước theo đường lối Người, để xứng đáng hưởng ơn cứu độ. Người là Đấng hằng sống và hiển trị cùng Chúa trong sự hợp nhất của Chúa Thánh Thần đến muôn đời. (Trích lời nguyện nhập lễ Chúa nhật I Mùa Chay).
Mùa Chay đã khởi đầu với Thứ Tư Lễ Tro, đánh dấu hành trình chuẩn bị tâm hồn hướng về đại lễ Phục Sinh. Có ba vấn đề chính thường được đặt ra về Mùa Chay:
Mùa Chay kéo dài bao nhiêu ngày?
Mùa Chay trong tiếng La-tinh gọi là Quadragesima, nghĩa là “bốn mươi”, tượng trưng cho thời gian sám hối và thanh luyện. Con số 40 có ý nghĩa quan trọng trong Kinh Thánh:
- Cơn đại hồng thủy kéo dài 40 ngày đêm để thanh tẩy thế gian (St 7).
- Ông Mô-sê ở trên núi Si-nai với Thiên Chúa trong 40 ngày đêm (Xh 34,28).
- Ngôn sứ Ê-li-a cũng đi suốt 40 ngày trước khi gặp Thiên Chúa tại núi Khô-rếp (1V 19,8).
- Dân thành Ni-ni-vê có 40 ngày để sám hối theo lời ông Gio-na rao giảng (Gn 3,4-5).
- Chúa Giê-su đã ăn chay 40 ngày đêm trong hoang địa trước khi bắt đầu sứ vụ công khai (Mt 4,1-2).
Từ những nền tảng trên, Giáo hội cũng dành 40 ngày Mùa Chay để tín hữu ăn chay, cầu nguyện và sám hối nhằm chuẩn bị tâm hồn đón mừng đại lễ Phục Sinh.
Nguồn gốc của Mùa Chay
Ban đầu, thời các Tông đồ, Giáo hội cử hành lễ Phục Sinh vào mỗi ngày Chúa Nhật. Đến thế kỷ II, một ngày lễ đặc biệt được thiết lập để tưởng niệm cuộc Khổ Nạn và Phục Sinh của Chúa Giê-su, dần dần phát triển thành Tam Nhật Thánh gồm Thứ Năm Tuần Thánh, Thứ Sáu Tuần Thánh và Đêm Vọng Phục Sinh.
Lúc đó, nhiều nơi thực hành việc ăn chay trong khoảng từ chiều Thứ Năm Tuần Thánh đến sáng Chúa Nhật Phục Sinh, hoặc ít nhất là 40 giờ từ lúc Chúa chịu chết cho đến khi phục sinh.
Đến giữa thế kỷ III, tại Alexandria (Ai Cập), thời gian ăn chay được kéo dài suốt Tuần Thánh. Cuối thế kỷ III, Mùa Chay chính thức kéo dài đến 40 ngày, dựa theo thời gian Chúa Giê-su ăn chay trong hoang địa.
Khoảng thế kỷ IV, ở Rô-ma, Giáo hội bắt đầu có ba tuần chuẩn bị trước lễ Phục Sinh, sau đó mở rộng lên thành sáu tuần, tạo nên tổng cộng 40 ngày chay tịnh. Tuy nhiên, vì các ngày Chúa Nhật không ăn chay, nên số ngày thực tế chỉ còn 34. Để đảm bảo đủ 40 ngày chay, vào thế kỷ VII, Giáo hội thêm bốn ngày trước Chúa Nhật I Mùa Chay, và Thứ Tư Lễ Tro trở thành ngày khai mạc Mùa Chay.
Như vậy, tổng cộng Mùa Chay kéo dài 46 ngày (từ Thứ Tư Lễ Tro đến Chúa Nhật Phục Sinh), nhưng trừ đi sáu Chúa Nhật không ăn chay, thì tín hữu vẫn giữ đúng 40 ngày chay tịnh.
Chúng ta cần làm gì trong Mùa Chay?
Mùa Chay không yêu cầu chúng ta phải vào sa mạc như Chúa Giê-su, nhưng Giáo hội khuyến khích tín hữu thực hành ba việc quan trọng: ăn chay, cầu nguyện và làm việc bác ái.
- Ăn chay: Trong truyền thống xưa, việc ăn chay rất nghiêm ngặt: chỉ ăn một bữa nhỏ vào buổi tối. Dần dần, quy định được nới lỏng hơn, cho phép một bữa chính vào buổi trưa và một phần ăn nhẹ vào sáng hoặc tối.
- Cầu nguyện: Mùa Chay là thời gian đặc biệt để gia tăng đời sống cầu nguyện, suy niệm về cuộc Khổ Nạn của Chúa và củng cố đức tin.
- Bác ái: Mùa Chay cũng là dịp để thực hành lòng thương xót qua những việc bác ái cụ thể như giúp đỡ người nghèo, tha thứ lỗi lầm và sống đời yêu thương.
Mùa Chay là thời gian ân sủng để tín hữu thanh luyện tâm hồn, từ bỏ tội lỗi, noi gương Chúa Giê-su và chuẩn bị đón mừng đại lễ Phục Sinh với một tâm hồn mới.
Caritas Việt Nam
Caritas Việt Nam tìm kiếm, phục vụ và bảo vệ quyền con người, đặc biệt là những người nghèo về vật chất lẫn tinh thần, người dễ bị tổn thương, bị bỏ rơi, hoặc bị gạt ra bên lề xã hội, người đồng bào dân tộc thiểu số.
ỦNG HỘ NGAY
