Trong lòng Giáo hội Công giáo, Nhẫn Ngư Phủ và Dây Pallium không chỉ là những vật phẩm phụng vụ, mà còn là những biểu tượng thiêng liêng, chứa đựng ý nghĩa sâu sắc về sứ mệnh và quyền bính của Đức Giáo hoàng – vị kế nhiệm Thánh Phêrô, “ngư phủ lưới người”.
Là người Công giáo, khi chiêm ngắm những biểu tượng này, chúng ta được mời gọi suy tư về ơn gọi làm môn đệ Chúa Kitô, về trách nhiệm chăn dắt đoàn chiên và về tình yêu hy sinh mà Chúa đã trao phó cho Giáo hội. Vậy, Nhẫn Ngư Phủ và Dây Pallium là gì? Nguồn gốc và ý nghĩa của chúng ra sao?
Nhẫn Ngư Phủ: Biểu tượng của sứ mệnh “lưới người”
Nhẫn Ngư Phủ là gì?
Nhẫn Ngư Phủ (tiếng Latinh: Anulus Piscatoris, tiếng Ý: Anello Piscatorio) là chiếc nhẫn vàng được trao cho Đức Giáo hoàng trong Thánh lễ nhậm chức, biểu trưng cho quyền bính và sứ mệnh của ngài với tư cách là người đứng đầu Giáo hội Công giáo và là vị tông truyền của Thánh Phêrô.
Chiếc nhẫn thường được khắc hình Thánh Phêrô, vị tông đồ đầu tiên, trong tư thế đang chèo thuyền hoặc kéo lưới, gợi nhớ đến nghề đánh cá của ngài trước khi được Chúa Giêsu kêu gọi: “Hãy theo Ta, Ta sẽ làm cho các con trở thành những kẻ lưới người” (Máccô 1:17).
Từ thời Trung Cổ, Nhẫn Ngư Phủ không chỉ là biểu tượng thiêng liêng mà còn có tính thực tiễn, được sử dụng như một con dấu (signet) để đóng dấu sáp trên các văn kiện chính thức của Tòa Thánh cho đến năm 1842.
Ngày nay, nhẫn này mang ý nghĩa nghi lễ, và theo truyền thống, khi một vị Giáo hoàng qua đời hoặc từ nhiệm, chiếc nhẫn sẽ bị phá hủy để đánh dấu sự kết thúc triều đại của ngài, ngăn chặn việc sử dụng trái phép.
Nguồn gốc của Nhẫn Ngư Phủ
Nguồn gốc của Nhẫn Ngư Phủ có thể được truy nguyên từ thế kỷ 13, với ghi chép sớm nhất trong một lá thư của Đức Giáo hoàng Clêmentê IV gửi cho cháu trai của ngài.
Tuy nhiên, chiếc nhẫn chính thức trở thành một phần của vương hiệu Giáo hoàng từ thế kỷ 14, gắn liền với vai trò của Đức Giáo hoàng như vị Giám mục Rôma và người kế nhiệm Thánh Phêrô.
Hình ảnh Thánh Phêrô đánh cá trên nhẫn không chỉ nhắc nhớ về cuộc đời của ngài, mà còn gợi lên phép lạ “mẻ lưới lạ lùng” trong Phúc Âm (Gioan 21:1-8), khi Chúa Giêsu Phục Sinh hướng dẫn các môn đệ thả lưới và thu được đầy cá.
Là người Công giáo, khi nhìn vào Nhẫn Ngư Phủ, tôi không chỉ thấy một món trang sức, mà còn thấy một lời mời gọi. Chiếc nhẫn nhắc nhở rằng sứ mệnh của Giáo hội là “ra khơi”, mang Tin Mừng đến với muôn dân, bất chấp những cơn sóng gió của thời đại.
Thánh Phêrô, từ một ngư dân bình dị, đã trở thành “đá tảng” của Giáo hội (Mátthêu 16:18). Cũng vậy, Đức Giáo hoàng, qua chiếc nhẫn này, được trao phó sứ mệnh dẫn dắt Giáo hội với lòng khiêm nhường và can đảm.
Ý nghĩa của Nhẫn Ngư Phủ
Nhẫn Ngư Phủ mang nhiều tầng ý nghĩa thần học và mục vụ. Trước hết, nó biểu trưng cho quyền bính tông đồ, khẳng định vai trò của Đức Giáo hoàng như người kế nhiệm Thánh Phêrô, được Chúa Giêsu trao chìa khóa Nước Trời (Mátthêu 16:19).
Thứ hai, nhẫn là dấu chỉ của sứ mệnh truyền giáo, kêu gọi Giáo hội tiếp tục công việc “lưới người” – đưa con người ra khỏi “biển sâu tăm tối của khổ đau và chết chóc” để đến với ánh sáng của Chúa Kitô.
Ngoài ra, Nhẫn Ngư Phủ còn là biểu tượng của sự trung thành. Giống như chiếc nhẫn Giám mục biểu thị sự gắn bó của vị Giám mục với Giáo hội – Hiền Thê của Chúa Kitô, Nhẫn Ngư Phủ nhắc nhở Đức Giáo hoàng về lời thề trung thành với Chúa và đoàn chiên của Ngài.
Truyền thống hôn nhẫn khi gặp Đức Giáo hoàng, có từ thời Trung Cổ, là một cử chỉ bày tỏ lòng kính trọng và hiệp thông với vị đại diện Chúa Kitô trên trần gian.
Khi suy tư về Nhẫn Ngư Phủ, tôi cảm nhận được trọng trách nặng nề nhưng cũng đầy vinh quang của Đức Giáo hoàng.
Chiếc nhẫn không chỉ là vinh dự, mà còn là lời nhắc nhở rằng quyền bính của ngài phải được thực thi trong tinh thần phục vụ, như Chúa Giêsu đã dạy: “Ai muốn làm lớn, thì phải làm người phục vụ” (Máccô 10:43).
Dây Pallium: Biểu tượng của người mục tử
Dây Pallium là gì?
Dây Pallium là một dải len trắng, được dệt từ lông chiên non, có hình chữ Y, được đeo quanh cổ với hai đầu thả xuống trước ngực và sau lưng, trang trí bởi sáu thánh giá đen.
Đây là biểu tượng đặc trưng của Đức Giáo hoàng và các Tổng Giám mục chính tòa, tượng trưng cho vai trò mục tử và sự hiệp thông với Tòa Thánh.
Trong Thánh lễ nhậm chức, Đức Giáo hoàng nhận Dây Pallium như dấu chỉ của quyền bính và trách nhiệm chăn dắt đoàn chiên của Chúa.
Dây Pallium không chỉ dành riêng cho Đức Giáo hoàng, mà còn được trao cho các Tổng Giám mục vào ngày lễ Thánh Phêrô và Phaolô (29/6) hằng năm, như dấu chỉ sự hiệp thông với Đức Giáo hoàng và trách nhiệm mục vụ trong Tổng Giáo phận của họ.
Tuy nhiên, chỉ Đức Giáo hoàng được phép đeo Dây Pallium ở mọi nơi, trong khi các Tổng Giám mục chỉ đeo trong các nghi thức phụng vụ tại Tổng Giáo phận của mình.
Nguồn gốc của Dây Pallium
Dây Pallium có nguồn gốc từ thế kỷ thứ 4, khi các Giám mục Rôma bắt đầu sử dụng dải len này như biểu tượng của quyền bính mục tử. Từ thế kỷ 9, việc trao Dây Pallium cho các Tổng Giám mục trở thành một truyền thống, biểu thị sự hiệp thông với Tòa Thánh.
Chất liệu của Dây Pallium được làm từ lông của hai con chiên non, được các tu sĩ dòng Trappists nuôi tại Tre Fontane, Rôma. Mỗi năm, vào ngày lễ Thánh Agnes (21/1), Đức Giáo hoàng làm phép những con chiên này.
Sau lễ Phục Sinh, lông chiên được xén, làm khô, kéo sợi, và được các nữ tu dòng Biển Đức tại Vương cung Thánh đường Cecilia dệt thành Dây Pallium.
Quy trình này không chỉ mang tính nghi thức, mà còn chứa đựng ý nghĩa thiêng liêng. Lông chiên gợi nhớ đến hình ảnh Chúa Giêsu, Chiên Thiên Chúa, Đấng hy sinh mạng sống để cứu chuộc nhân loại.
Việc làm phép chiên non vào ngày lễ Thánh Agnes – vị thánh tử đạo được ví như “con chiên” dâng mình cho Chúa – càng nhấn mạnh ý nghĩa hy sinh và phục vụ.
Ý nghĩa của Dây Pallium
Dây Pallium mang ý nghĩa thần học sâu sắc, gắn liền với hình ảnh người mục tử tốt lành (Gioan 10:11). Được dệt từ lông chiên, Pallium biểu trưng cho gánh nặng mục vụ mà Đức Giáo hoàng và các Tổng Giám mục mang trên vai – gánh nặng của những con chiên lạc lối, yếu đau, cần được dẫn dắt đến “nguồn nước hằng sống”.
Đức Bênêđictô XVI từng giải thích: “Lông chiên đại diện cho những con chiên bị lạc bầy, gặp bất hạnh hoặc trong tình trạng ốm yếu được chủ chăn đặt trên vai và mang chúng đến nơi có nguồn Nước Hằng Sống”.
Sáu thánh giá đen trên Dây Pallium nhắc nhở về thánh giá của Đức Kitô, mà người mục tử phải vác lấy để dẫn dắt đoàn chiên.
Pallium không chỉ là biểu tượng của quyền bính, mà còn là lời mời gọi sống đời hy sinh, từ bỏ vinh quang cá nhân để phục vụ Giáo hội, như Chúa Giêsu đã từ bỏ vinh quang thiên quốc để tìm kiếm con chiên lạc (Luca 15:4-7).
Hơn nữa, Dây Pallium là dấu chỉ của sự hiệp thông. Khi các Tổng Giám mục nhận Pallium từ Đức Giáo hoàng, họ tuyên xưng lòng trung thành với Tòa Thánh và cam kết sống trong sự hiệp nhất với Giáo hội hoàn vũ.
Đối với Đức Giáo hoàng, Pallium là biểu tượng của vai trò “người chăn chiên vì sự hiệp nhất”, như Đức Bênêđictô XVI đã nhấn mạnh trong bài giảng năm 2011.
Khi chiêm ngưỡng Dây Pallium, tôi không khỏi xúc động trước tình yêu của Chúa, Đấng đã trở thành Chiên Con để cứu chuộc chúng ta.
Pallium nhắc nhở tôi rằng mỗi người Công giáo, dù là Giáo hoàng, Giám mục hay giáo dân, đều được mời gọi mang lấy “ách của Chúa” – không phải để bị đè nặng, mà để tìm thấy sự tự do và niềm vui trong việc phục vụ tha nhân (Mátthêu 11:30).
Suy tư của một người Công giáo
Nhẫn Ngư Phủ và Dây Pallium, tuy là hai biểu tượng khác nhau, lại hòa quyện trong một sứ mệnh chung: chăn dắt đoàn chiên và mang Tin Mừng đến với thế giới.
Nhẫn Ngư Phủ kêu gọi chúng ta ra khơi, thả lưới để “lưới người” cho Chúa, trong khi Dây Pallium nhắc nhở chúng ta vác lấy thánh giá, mang những con chiên lạc lối trên vai để đưa họ về với Chúa. Cả hai đều nói với chúng ta về tình yêu, sự hy sinh và lòng trung thành.
Là người Công giáo, khi nhìn vào những biểu tượng này, tôi cảm nhận được lời mời gọi của Chúa Giêsu: “Hãy theo Ta”.
Dù chúng ta không đeo Nhẫn Ngư Phủ hay Dây Pallium, mỗi người đều được kêu gọi trở thành “ngư phủ lưới người” trong môi trường sống của mình, và trở thành mục tử cho anh chị em bằng tình yêu và sự phục vụ.
Những biểu tượng này không chỉ dành riêng cho Đức Giáo hoàng hay các Giám mục, mà là lời nhắc nhở cho toàn thể Giáo hội về sứ mệnh mà Chúa đã trao phó.
Cầu xin Chúa, qua lời chuyển cầu của Thánh Phêrô và Mẹ Maria, ban sức mạnh cho Đức Giáo hoàng, các Giám mục, và mỗi người chúng ta, để chúng ta có thể trung thành với sứ mệnh “lưới người” và chăn dắt đoàn chiên của Ngài, cho đến ngày được đoàn tụ trong Nước Trời.
CGVST.COM // Vatican News
