Xuất hiện lá thư của Gerardo Nguyễn Nam Việt (GP Vinh) gửi Tòa thánh vụ việc GB. Hồ Hữu Hòa

CGvST | 30/08/2025

---

Kính chào cộng đoàn, mới đây trên mạng xã hội xuất hiện 1 lá thư 2 trang được cho là của chưởng ấn cũ GP Vinh – Linh mục Gerardo Nguyễn Nam Việt, lúc ấy ngài còn đang là chưởng ấn chính thức của GP Vinh. Trong sự việc lùm xùm truyền chức Linh mục cho GB Hồ Hữu Hòa, Cha Gerardo Nguyễn Nam Việt bị Đức Cha Anphong Nguyễn Hữu Long ngưng chức vụ Chưởng ấn và Chánh Văn phòng Toà giám mục vì người trực tiếp tham gia lễ thụ phong linh mục cho ông Hoà ở Philippines và đọc Thư uỷ nhiệm.

Bức thư được gửi từ Phước Thành vào ngày 10 tháng 6 năm 2023, kính gửi Đức Tổng Giám mục Marek Zalewsky – Đại diện Tòa Thánh tại Việt Nam, địa chỉ 55 Waterloo Street #09-01, Singapore 187954.

Thư được viết bằng tiếng Anh, chúng con dịch sang tiếng Việt để cộng đoàn dễ theo dõi. Trong thư, Cha Gerardo Nguyễn Nam Việt cho biết: hai thư giới thiệu truyền chức cho GB. Hồ Hữu Hòa không phải giả mạo, mà được soạn từ văn phòng Tòa Giám mục theo lệnh Đức Cha Alphong Nguyễn Hữu Long.

Ngài khẳng định: mình chỉ thi hành bổn phận được giao, không có mờ ám; mọi cáo buộc chống lại ngài là vô căn cứ. Vì “Thư Làm Sáng Tỏ” của Đức Cha Alphong gây hiểu lầm, cha Nam Việt chịu nhiều áp lực và mất danh dự, nên nay buộc lòng nói rõ sự thật, đặt mình dưới phán xét của Tòa Thánh và Giáo hội.

Toàn bộ Nội dung bức thư

Phước Thành, ngày 10 tháng 6, 2023

Kính gửi Đức Tổng Giám mục Marek Zalewsky
Đại diện Tòa Thánh tại Việt Nam
55 Waterloo Street #09-01
Singapore 187954

Kính Đức Cha,
Vâng lời Đức Cha, vào ngày 25 tháng 2 năm 2023, con đã báo cáo những thông tin Đức Cha yêu cầu liên quan đến việc ban Bí tích Truyền Chức Thánh cho ứng sinh Gioan Baotixita Hồ Hữu Hòa.

Khi ấy, một mặt vì áp lực tâm lý và tinh thần, mặt khác vì lợi ích của giáo phận và danh dự cá nhân của Đức Cha Alphong Nguyễn Hữu Long, con đã không giải thích sự việc một cách sáng tỏ. Con đã im lặng, thậm chí chấp nhận mất mát riêng, để bảo vệ sự hiệp nhất và hiệp thông giữa Giám mục và các linh mục trong giáo phận. Nhưng rõ ràng, sự im lặng của con không làm cho tình hình tốt hơn. Vì vậy, sau thời gian cầu nguyện và suy xét, hôm nay con muốn giải thích rõ ràng và đầy đủ hơn một số điểm trong bản báo cáo trước đây (25/2/2023).

Trước hết, con xin khẳng định: tất cả hai lá thư giới thiệu (diacon và linh mục) cấp cho ứng sinh JB Hồ Hữu Hòa không phải giả mạo; bởi vì chúng được ban hành từ văn phòng Tòa Giám mục dưới quyền Đức Cha Alphong, Giám mục giáo phận.

Như Đức Cha biết, chức trách chính của con là chưởng ấn, công chứng viên và thư ký tòa giám mục, phụ trách soạn thảo và lưu trữ văn kiện, đồng thời xác nhận chữ ký. Có rất nhiều văn bản hằng ngày mà Đức Cha Alphong không ký trực tiếp, nhưng ngài ủy quyền cho con ký thay tại văn phòng Giám mục; và dĩ nhiên con phải ký để xác nhận. Hai lá thư giới thiệu truyền chức rơi vào trường hợp này. Con ý thức rõ tầm quan trọng của thư giới thiệu và không thể tự ý ban cho một ứng sinh mà không có phép rõ ràng từ Giám mục giáo phận.

Con biết, và nhiều người cũng biết, ứng sinh JB Hòa đã có mối quan hệ thân thiết với Đức Cha Alphong khi ngài còn là Giám mục phụ tá của Giáo phận Hưng Hóa cho đến khi trở thành Giám mục giáo phận Vinh.

Ứng sinh JB Hòa đã gặp Đức Cha Alphong nhiều lần tại tư gia của ngài ở Tòa Giám mục cũng như hai lần tại trụ sở của Hội Truyền Giáo Việt Nam ở TP. Hồ Chí Minh, trước và sau khi JB Hòa được truyền chức linh mục. Nhiều lần chính JB Hòa nói với con rằng anh ta đã gặp Đức Cha Alphong và được khuyến khích, hứa sẽ giúp giấy tờ để được truyền chức.

Con đã hỏi Đức Cha Alphong, và ngài bảo con lo phần giấy tờ cho JB Hòa. Con đã nhận đó là ý chỉ của Giám mục nên con soạn thư giới thiệu và công khai trao cho JB Hòa tại văn phòng Tòa Giám mục.

Vì vậy, con xin một lần nữa làm rõ:

1. Những cáo buộc chống lại con, cho rằng con làm thư giới thiệu với mục đích xấu, hoàn toàn vô căn cứ và ác ý.

2. Lý do con làm các thư trên là theo lệnh của Đức Cha Alphong; con chỉ là người thi hành và làm theo bổn phận, trách nhiệm, tuyệt đối không có lạm dụng hay mờ ám gì.

3. Tất cả các thư này do chính con làm, không có sự hợp tác, tác động hay ảnh hưởng của bất kỳ ai.

Kể từ ngày 15/2/2023, khi Đức Cha Alphong công bố “Thư Làm Sáng Tỏ”, đã bốn tháng nay, con luôn sống trong áp lực tinh thần nặng nề, bị chế nhạo, chê bai, và lên án công khai. Danh dự của con bị xúc phạm.

Hôm nay, con buộc lòng phải báo cáo sự thật đúng theo bản chất sự việc để Tòa Thánh được rõ.

Con luôn đặt bản thân dưới sự phán xét của Tòa Thánh và Đức Giám mục giáo phận, trong hy vọng sự việc sớm được sáng tỏ và giải quyết trong Sự Thật và Công Lý.

Con xin long trọng tuyên bố những điều trên là sự thật và con chịu trách nhiệm trước Thiên Chúa và Giáo hội về những gì con đã viết.

Kính thư,
Rev. Gerardo Nguyễn Nam Việt
Linh mục Giáo phận Vinh

Trên đây là bức thư được cho là của Gerardo Nguyễn Nam Việt (GP Vinh) gửi Tòa thánh vụ việc GB. Hồ Hữu Hòa. Có nhiều bình luận khác nhau nói rằng đây là thư giả mạo, chữ ký khác nhưng cũng có người khẳng định rằng đây là thật, vì họ được tuồn ra từ chính chủ nhân bức thư.

Dưới đây là 1 vài nhận định – phân tích về sự việc này theo góc nhìn lịch sử – giáo luật – xã hội:

1. Tại sao bức thư đã 3 năm rồi mà HĐGM VN vẫn không có động thái gì?

– Nội bộ Giáo hội thường xử lý âm thầm: Những vụ việc liên quan đến phong chức bất thường, tranh cãi giữa linh mục và giám mục, hay nghi vấn giả mạo văn thư… thường được Tòa Thánh và các giám mục giải quyết trong im lặng, tránh gây hoang mang dư luận.

– Tính nhạy cảm: Vụ Hồ Hữu Hòa dính tới cả yếu tố chính trị – pháp luật Việt Nam (vụ “chạy án”), nên HĐGMVN càng thận trọng, tránh phát biểu công khai có thể bị hiểu lầm là chống đối chính quyền hoặc gây chia rẽ trong Hội Thánh.

– Quyền hạn: Về nguyên tắc, vấn đề liên quan đến một giám mục đương nhiệm (ở đây là Đức Cha Alphong Nguyễn Hữu Long) thuộc quyền trực tiếp của Tòa Thánh, chứ không thuộc thẩm quyền phán quyết của HĐGMVN. Vì vậy, HĐGMVN có thể chọn không can thiệp công khai, mà chỉ báo cáo riêng lên Bộ Truyền giảng Tin Mừng cho các Dân tộc (Dicastery for Evangelization) hay Tòa Sứ thần.

2. Tại sao sự việc Hồ Hữu Hòa cho tới hôm nay vẫn im lặng?

– Tính hợp pháp của việc phong chức gây tranh cãi: Nếu việc truyền chức thật sự có vấn đề về giáo luật (giấy giới thiệu giả mạo, thiếu tiến trình đào tạo chủng viện…), thì Tòa Thánh sẽ phải điều tra rất kỹ. Đây là tiến trình kéo dài nhiều năm, và kết quả không phải lúc nào cũng được công bố rộng rãi.

– Giữ sự hiệp nhất trong Giáo hội: Công bố công khai dễ dẫn đến chia rẽ, nhất là khi có những phe ủng hộ và chống đối. Im lặng là một cách “giữ mặt mũi” cho các bên, đồng thời tránh gây hoang mang đức tin cho giáo dân.

– Yếu tố chính trị và xã hội: Hồ Hữu Hòa từng là nhân vật gây chú ý trong vụ án “chạy án” liên quan cấp cao trong ngành công an. Nếu Giáo hội Việt Nam hoặc Tòa Thánh lên tiếng mạnh mẽ, có thể kéo theo hệ lụy chính trị phức tạp với nhà nước.

3. Tại sao bức thư này lại lọt ra ngoài nếu nó là thật?

– Khả năng 1 – Rò rỉ có chủ ý: Một số người bên trong (hoặc từng làm việc trong tòa giám mục) muốn sự thật được sáng tỏ, nên đã đưa bức thư ra ngoài để dư luận biết. Đây là kịch bản thường thấy trong các “scandal” của Giáo hội khắp nơi.

– Khả năng 2 – Dùng như một công cụ đấu tranh: Bức thư có thể bị tung ra trong bối cảnh mâu thuẫn nội bộ, như một bằng chứng chống lại một giám mục hoặc để minh oan cho cha Nam Việt.

– Khả năng 3 – Không xác thực hoàn toàn: Cũng có thể văn bản này đã bị chỉnh sửa, thậm chí giả mạo một phần. Nếu thật sự là “nội bộ” thì việc lọt ra ngoài rất hiếm, trừ phi có người cố ý công bố. Chính vì vậy, Tòa Thánh và HĐGMVN thường chọn im lặng: không xác nhận cũng không phủ nhận.

Vụ bức thư của cha Gerardo Nguyễn Nam Việt và việc truyền chức của GB. Hồ Hữu Hòa vẫn là câu chuyện nhiều tranh cãi. HĐGMVN và Tòa Thánh chọn im lặng vì tính nhạy cảm và để tránh gây chia rẽ. Sự im lặng này không có nghĩa là bỏ qua, mà phản ánh cách Giáo hội xử lý trong thầm lặng. Việc bức thư bị lộ, nếu là thật, có thể do rò rỉ nội bộ. Đến nay, sự việc vẫn còn nhiều ẩn số và đang chờ sự phân định cuối cùng của Giáo hội.

XEM THÊM

– Phần 1 – Vụ Linh mục Hồ Hữu Hòa: CURRICULUM VITAE DỰA THEO CÁC THÔNG TIN ĐÃ ĐƯỢC CÔNG BỐ

– Phần 2 – Vụ Linh mục Hồ Hữu Hòa: NHỮNG CÁI THẬT MÀ GIẢ-GIẢ MÀ THẬT VÀ NHỮNG VẤN NẠN ĐÁNG SỢ

– Phần 3 – Vụ Linh mục Hồ Hữu Hòa: TỪ VỤ ÁN MÔI GIỚI HỐI LỘ ĐẾN SCANDAL TRUYỀN CHỨC THÁNH – TỪ TỘI PHẠM ĐƯỢC CHE CHỞ ĐẾN LINH MỤC BỊ LẬT MẶT