Người Công giáo có được hiến máu, hiến tạng không? #05

CGvST | 13/07/2025

---

Quan điểm của Đạo Công giáo về hiến máu và hiến tạng được dựa trên các nguyên tắc đạo đức, lòng bác ái và sự tôn trọng phẩm giá con người. Dưới đây là tóm tắt quan điểm chính của Giáo hội Công giáo về vấn đề này:

Hiến máu: Giáo hội Công giáo ủng hộ việc hiến máu như một hành động bác ái, thể hiện tình yêu thương và sự sẻ chia với tha nhân. Hiến máu được xem là một cách cụ thể để thực hiện lời dạy của Chúa Giêsu về việc yêu thương và giúp đỡ người khác (Ga 15:12-13). Đây là hành động tự nguyện, không vụ lợi, nhằm cứu giúp sự sống, phù hợp với tinh thần Kitô giáo.

Hiến tạng: Giáo hội Công giáo cũng ủng hộ việc hiến tạng (bao gồm hiến tạng khi còn sống hoặc sau khi qua đời) như một hành động cao cả, thể hiện sự hy sinh và tình yêu thương. Giáo hoàng Gioan Phaolô II từng nhấn mạnh trong bài phát biểu năm 1991 rằng hiến tạng là một hành động “bác ái đặc biệt” và là “món quà của sự sống” dành cho người khác. Tuy nhiên, Giáo hội đưa ra một số nguyên tắc đạo đức liên quan:

–Việc hiến tạng phải xuất phát từ ý định tự do, không bị ép buộc hoặc vì mục đích thương mại.

–Cơ thể con người là “đền thờ của Chúa Thánh Thần” (1 Cr 6:19), do đó, việc hiến tạng phải được thực hiện với sự tôn trọng và không được vi phạm phẩm giá của người hiến hoặc người nhận.

–Giáo hội yêu cầu phải xác định chắc chắn rằng người hiến đã qua đời (theo tiêu chuẩn y khoa) để tránh bất kỳ hành vi nào gây tổn hại đến sự sống.

Dưới đây là một số ví dụ và trích dẫn cụ thể minh họa quan điểm của Đạo Công giáo về hiến máu và hiến tạng:

Trích dẫn từ Giáo hoàng Gioan Phaolô II:

Trong bài phát biểu tại Đại hội Quốc tế về Cấy ghép Tạng (ngày 29 tháng 8 năm 2000), Giáo hoàng Gioan Phaolô II đã nói:

“Việc hiến tạng là một hành động bác ái đặc biệt, một món quà trao tặng sự sống cho những người đang đau khổ. Hành động này là biểu hiện cao cả của tình liên đới giữa con người với nhau, nhưng nó phải được thực hiện trong sự tôn trọng các nguyên tắc đạo đức và pháp lý, đảm bảo phẩm giá của cả người hiến và người nhận.”

Ngài nhấn mạnh rằng hiến tạng là một hành động “phù hợp với tinh thần Tin Mừng” khi được thực hiện với ý định trong sạch và không vì lợi ích cá nhân.

Sách Giáo lý của Hội Thánh Công giáo (Catechism of the Catholic Church):

Số 2296 trong Sách Giáo lý viết:

“Việc cấy ghép tạng là phù hợp với luật luân lý nếu những nguy cơ và bất lợi về thể chất và tâm lý mà người hiến phải chịu là tương xứng với lợi ích được kỳ vọng dành cho người nhận. Tuy nhiên, việc hiến tạng sau khi chết chỉ hợp pháp nếu người hiến đã thực sự qua đời.”

Điều này khẳng định sự ủng hộ của Giáo hội đối với hiến tạng, nhưng nhấn mạnh việc cần đảm bảo người hiến đã được xác định tử vong theo tiêu chuẩn y khoa.

Ví dụ thực tiễn trong Giáo hội:

Thánh Maximilian Kolbe: Mặc dù không trực tiếp liên quan đến hiến máu hay hiến tạng, cuộc đời của Thánh Maximilian Kolbe (người đã hy sinh mạng sống để cứu một người khác trong trại tập trung Auschwitz) được Giáo hội thường xuyên nhắc đến như một tấm gương về sự hy sinh và bác ái. Tinh thần này được áp dụng để khuyến khích các hành động như hiến máu hoặc hiến tạng, vì chúng cũng là cách “trao tặng sự sống” cho người khác.

Nhiều tổ chức Công giáo, như Caritas, thường xuyên tổ chức các chương trình hiến máu tại các giáo xứ, ví dụ như ở Việt Nam, các giáo phận như Hà Nội, Sài Gòn đã phối hợp với Hội Chữ thập đỏ để khuyến khích giáo dân tham gia hiến máu tình nguyện, xem đây là hành động bác ái cụ thể.

Giáo hoàng Phanxicô về hiến tạng:

Trong một bài phát biểu năm 2014, Giáo hoàng Phanxicô đã khuyến khích các hành động bác ái liên quan đến y tế, bao gồm hiến máu và hiến tạng, khi nói:

“Mỗi người chúng ta được mời gọi để trở thành khí cụ của sự sống, chia sẻ những gì chúng ta có để mang lại hy vọng cho người khác, đặc biệt là những người đau khổ và dễ bị tổn thương nhất.”

Tài liệu từ Hội đồng Giáo hoàng về Mục vụ Chăm sóc Sức khỏe:

Trong tài liệu “Charter for Health Care Workers” (1995), Hội đồng Giáo hoàng về Mục vụ Chăm sóc Sức khỏe nhấn mạnh rằng:

“Hiến tạng là một hành động cao cả, nhưng phải được thực hiện với sự tôn trọng tuyệt đối đối với cơ thể con người, được coi là món quà từ Thiên Chúa.”

Một số lưu ý:

Giáo hội không ép buộc các tín hữu phải hiến máu hoặc hiến tạng, mà khuyến khích đây là quyết định cá nhân, dựa trên lương tâm và lòng quảng đại.

Các hành vi mua bán tạng hoặc sử dụng tạng bất hợp pháp (ví dụ, từ những nguồn không minh bạch) đều bị Giáo hội phản đối vì vi phạm phẩm giá con người.

Tóm lại, Đạo Công giáo xem hiến máu và hiến tạng là những hành động bác ái cao cả, thể hiện tinh thần Kitô giáo, miễn là chúng được thực hiện với ý định trong sạch, tự nguyện và tôn trọng phẩm giá con người.

---