Linh mục Antôn Đặng Hữu Nam nói gì với Linh mục đoàn GP Vinh?

CGvST | 11/09/2025

---

Trong bối cảnh Giáo hội Công giáo Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức, câu chuyện của Linh mục Antôn Đặng Hữu Nam, một vị mục tử thuộc Giáo phận Vinh, đã trở thành tâm điểm chú ý của cộng đồng tín hữu. Với hành trình đức tin kiên trung và sự dấn thân mạnh mẽ cho công lý xã hội, đặc biệt qua các hoạt động liên quan đến thảm họa môi trường Formosa năm 2016, Linh mục Nam đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng giáo dân.

Tuy nhiên, việc ngài bị đình chỉ mục vụ từ năm 2020 và những tranh cãi xung quanh các quyết định của Giáo phận Vinh đã làm dấy lên nhiều câu hỏi về công lý, sự thật, và tình hiệp thông trong Giáo hội.

Những lá tâm thư, đặc biệt là Tâm thư số 3 và 4 gửi đến Linh mục đoàn Giáo phận Vinh vào ngày 8 tháng 1 năm 2023, không chỉ là tiếng kêu cứu của một cá nhân mà còn là lời mời gọi suy ngẫm về trách nhiệm của Giáo hội trước những bất công và thách thức của thời đại.

Dưới đây là nguyên văn của bức tâm thư do Linh mục Antôn Đặng Hữu Nam viết:

TÂM THƯ SỐ 3
GỬI LINH MỤC ĐOÀN GIÁO PHẬN VINH

(Xã Đoài, Ngày 8 tháng 1 năm 2023)

Kính thưa quý cha,
Con bỗng bị cắt mục vụ hơn hai năm qua, dẫu Đức Cha minh enhiên thừa nhận con “không sai Đức tin, Tín lý, Luân lý, Phong hoá, Giáo luật, Lương tâm” mà chỉ vì con “hay nói chuyện chính trị, đụng chạm đến chính quyền, không có lợi cho tôi (tức Đức Cha)”! Đặc biệt, con bị Huyền chức hơn một năm nay không theo quy định của Giáo luật, với những tội trạng mơ hồ.

Con vẫn biết rằng trong thời gian qua, bên cạnh một số anh em như cha Giuse Chu Đình Trường, cha Giuse Nguyễn Đức Nhân… đóng vai “dư luận viên”, “ngôn sứ đặt hàng” chuyên đi thăm dò, điều tra, theo dõi facebook, đếm các status, đọc các comments… để xuyên tạc, luận tội, vu cáo, báo cáo thì vẫn có đó những anh em cố gắng để nối kết, hàn gắn!

Con không có ý định lên tiếng cho bản thân mình, vì nếu có như thế thì cũng sẽ nhận được những câu trả lời: “tôi sợ”, “tôi chưa lo được cho thân tôi”, “tôi có phải là người trông giữ em đâu”! Nhưng ở đây, câu chuyện của con không còn là chuyện của một cá nhân mà là chuyện có ảnh hưởng đến hiện tình và tương lai của Giáo phận.

Điều con không hiểu là Đức Cha phụ tá, Cha Tổng Đại diện, Hội đồng Linh mục, Ban Tư vấn vẫn im lặng một cách khó hiểu và xem ra là “không biết” sự việc!

Người ta thường nói: Thích thì tìm cách; Ghét thì thì tìm cớ; Phò kẻ có quyền có tiền chứ ai phò người thấp cổ bé miệng.

Khi mà chỉ ra những điều nghịch Đức tin, sai Phụng vụ cũng có tội; Khi mà yêu cầu bề trên làm theo quy định của Giáo luật cũng có tội; Khi mà Đức Cha chỉ vì cái lợi của mình, bất chấp sự thật, công bằng, Giáo luật, tính mạng, Đức tin, ơn gọi… thì con biết rằng chẳng bao giờ con tìm thấy Công Lý và Tình Yêu.

Như thế, nói hay không nói, viết hay không viết, nói gì, viết gì cũng có tội, cũng thành cái cớ để ngụy biện, trở thành nguyên nhân của mọi lý do! Nhưng sự thật vẫn là sự thật dẫu sự thật đó có bị giết chết! Sự thật đó cần được nói lên vì nó là sự thật và đừng để bất cứ ai sẽ là nạn nhân tiếp theo!

Hồ sơ “yêu cầu cụ Giám mục không bố trí công tác mục vụ cho Linh mục Đặng Hữu Nam trên địa bàn tỉnh Nghệ An” không phải bây giờ mới có mà đã có từ triều đại trước.

Đức Cha Phaolô Nguyễn Thái Hợp đã từng ra quyết định đưa con về quản thúc tại nhà phòng Giáo họ Trung Sơn, Giáo xứ Vạn Lộc. Không chỉ vì trách nhiệm đối với người anh em Linh mục mà còn vì tình yêu và thao thức đối với Đức Cha và Giáo phận mà Hội đồng Linh mục, Ban Tư vấn đã làm mọi cách để Đức Cha Phaolô Nguyễn Thái Hợp rút lại quyết định của mình.

Kính thưa quý cha

Giáo Hội dạy con: Thiên Chúa là Tình Yêu. Luật của Chúa, luật của Giáo Hội là luật yêu thương, luật tìm kiếm, mang về, chữa lành và cứu sống chứ không phải luật loại trừ và giết chết!

Giáo Hội dạy con: Linh mục nên thánh qua sứ vụ và trong sứ vụ. Linh mục sống nhờ, sống với, sống vì, sống cùng Thánh Thể và Thánh Lễ.

Giáo Hội dạy con: Giáo luật là “hệ thống quy tắc ứng xử” của gần 1,4 tỉ người Kitô hữu trên toàn thế giới, từ Đức Giáo Hoàng đến trẻ thơ.

Giáo Hội của chúng ta là “Giáo Hội Hiệp Hành”. Nếu không gặp gỡ, không lắng nghe, không phân định thì làm sao có thể “Hiệp hành – Tham gia – Sứ vụ”?

Giáo Hội chủ trương: “Lắng nghe tiếng nói bị loại trừ”. Khi đã loại trừ nhau rồi thì còn đâu mà lắng nghe nhau?

Giáo Hội mời gọi: “Đi ra vùng ngoại biên” sao chúng ta vẫn còn gây bất công, bất minh, bất chính… ngay trong nhà mình?

Năm 2023, Giáo Hội Việt Nam “củng cố sự hiệp thông”. Để trở thành “dấu chỉ và khí cụ của sự hiệp thông mật thiết với Thiên Chúa và hợp nhất mọi người” không phải là củng cố sự Bình đẳng, Chia sẻ và Phục vụ sao?

Kính thưa quý cha

Hơn bao giờ hết con thấy Đức tin bị chao đảo, Đức mến bị giảm sút, Đức cậy bị lung lay. Nếu quý cha rơi vào trường hợp của con, quý cha sẽ nghĩ gì, sẽ làm gì, xin quý cha giúp con:

1/ Đức Cha minh nhiên thừa nhận: con “không sai Đức Tin, Tín Lý, Luân Lý, Phong Hoá, Giáo Luật, Lương Tâm” nhưng Đức Cha vẫn cắt mục vụ của con vì con “hay nói chuyện chính trị, đụng chạm đến chính quyền, không có lợi cho tôi (tức Đức Cha)”. Sau quyết định nghỉ mục vụ bất thường đó là một loạt hành động với nhiều tâm kế huyền cơ!

2/ Đức Cha tố cáo với Toà Thánh: con “là kẻ đứng đầu nhóm Linh mục phản loạn, vô luân, bất tuân, công khai chống đối Đức Cha” nhưng không có bằng chứng, không được đối thoại.

Khi bị Toà Thánh điều tra, Đức Cha từ chối tham dự để đối chất, đối chứng. Sau khi Toà Thánh điều tra, Đức Cha từ chối công bố kết quả để trả lại sự thật. Đức Cha vẫn tiếp tục tuyên truyền “cha Nam chống tui”!

3/ Đức Cha cô lập con với Linh mục đoàn, với giáo dân, với những ai thành tâm thiện chí yêu mến và bảo vệ Giáo Hội nhưng không biết sự thật, với ân nhân, với gia tộc của con.

Cuối năm 2022, Đức Cha còn trực tiếp cấm một gia đình khi họ có kế hoạch mời con về mừng Tân Linh mục!

4/ Từ tháng 10 năm 2021 cho đến nay, (sau khi bị đầu độc) cũng như thời gian đau nặng, phải ăn chế độ riêng theo chỉ định của bác sĩ, Đức Cha không hề chu cấp kinh phí ăn uống!

5/ Ngày 31 tháng 12 năm 2021, Đức Cha ra lệnh miệng Huyền chức con vì status: “Đang Rước Dầu, Đức Cha dừng lại bắt tay Linh mục chủ tịch ủy ban đoàn kết tỉnh”! Sau 10 ngày, sắc lệnh kỷ luật mới được trao.

Một sắc lệnh sai thể thức văn bản luật, không đả động đến “tội” là status trên nhưng lại tập hợp một cơ số tội mới được nghĩ ra, không ăn nhập gì với chế tài của Giáo luật và vẫn được ký ngày 31 tháng 12 năm 2021!

6/ Từ ngày 31 tháng 12 năm 2021 đến nay đã hơn một năm, Đức Cha không cho con Dâng Lễ nhưng vẫn không chu cấp bất cứ các khoản trợ cấp nào như Giáo luật quy định!

7/ Từ đầu tháng 3 năm 2022 đến cuối tháng 5 năm 2022, con đau nặng, phải hỗ trợ bằng máy thở, cận kề cái chết, con xin đi bệnh viện để cấp cứu, Đức Cha không cho đi và không cho bất cứ một giải pháp hay hỗ trợ gì. Cụ thể:

+ Ngày 6 tháng 3 năm 2022 con gọi điện để xin đi bệnh viện. Đức Cha Anphong Nguyễn Hữu Long không nghe máy. Con gọi cho Đức Cha Phêrô Nguyễn Văn Viên, Đức Cha Phêrô Nguyễn Văn Viên trả lời: “Tôi không giải quyết được”!

+ Ngày 19 tháng 3 năm 2022, con trực tiếp lên phòng, xin Đức Cha Anphong Nguyễn Hữu Long đi bệnh viện.

Đức Cha Anphong Nguyễn Hữu Long giới thiệu: Một là đi Hà Nội, gặp ông chú của Ngài, ông chú sẽ giới thiệu đi đâu. Hai là đi bệnh viện Minh An anh của Cha Việt ở Quỳnh Lưu.

Con trả lời: Trong trường hợp của con, để an toàn, cần phải bảo mật thông tin, con lại không biết ông chú nên con không thể đi Hà Nội theo cách của Đức Cha.

Thứ đến, bệnh của con cần đến bệnh viện lớn với phương tiện kỷ thuật hiện đại và các giáo sư hàng đầu, bệnh viện Minh An là bệnh viện tư, mới lập, đó không phải là nơi con cần đến! Tất nhiên con hiểu đi đâu phải cho Đức Cha biết và con đã trình kế hoạch của mình.

Đức Cha Anphong Nguyễn Hữu Long trả lời: Bây giờ Đức Cha Viên đi vắng, chờ Ngài về, chúng tôi bàn bạc rồi cho anh biết sau!

+ Ngày 21 và ngày 22 tháng 3 năm 2022, Đức Cha Phêrô Nguyễn Văn Viên đã xuống làm việc với con theo ý của Đức Cha Anphong Nguyễn Hữu Long. Mỗi buổi làm việc kéo dài hơn 120 phút.

Tất cả những gì cần chất vấn, thắc mắc, Đức Cha đã làm. Tất cả những gì cần phải trả lời, giải trình, con cũng đã làm.

+ Sau hai ngày làm việc với Đức Cha Phêrô Nguyễn Văn Viên, con vẫn không được đi bệnh viện. Đức Cha vẫn không cho bất cứ giải pháp gì để chữa bệnh hay hỗ trợ chữa bệnh. Chính Đức Cha Anphong Nguyễn Hữu Long còn đi tuyên truyền khắp nơi rằng “ông cha Nam giả bệnh để thiên hạ chửi tui”!

+ Khi giáo dân thắc mắc: Tại sao Đức Cha không cho cha Nam đi chữa bệnh? Đức Cha Anphong Nguyễn Hữu Long đã trả lời: “Tôi đã bàn với Đức Cha Viên và hai cha nữa mới không cho cha Nam đi chữa bệnh”! Màn đối đáp này đã được người dân ghi âm, đưa lên mạng xã hội và chuyển đi khắp nơi!

(Việc con đi bệnh viện từ ngày 22 đến ngày 29 tháng 6 năm 2022, có thể nói 95% là vì Đức Cha, chỉ 5% là vì con. Điều này nhóm nối kết và Đức Cha hiểu rõ)

8/ Từ một bài viết của Lê Hải Nam, đòi xét nghiệm ADN đối với nghĩa tử mà con nhận về nuôi từ lúc hơn một tuổi. Đức Cha Anphong Nguyễn Hữu Long đã bỏ qua tất cả các điều kiện, biện pháp cần và đủ, các nguyên tắc và trách nhiệm pháp lý, đòi buộc con phải thi hành.

Đây không phải là cách mà Đức Cha muốn tìm hiểu sự thật. Đây thực chất là cách Đức Cha muốn dùng chính quyền, mượn tay Toà Thánh để loại bỏ con!

9/ Trong tư cách là Giám mục chính toà, Đức Cha Anphong Nguyễn Hữu Long dùng các dịp lễ lớn, có đông người và nhiều thành phần tham dự trong Giáo phận cũng như các dịp tĩnh tâm cho Linh mục Giáo phận khác hay các dòng tu để kể tội ông cha Nam, bất chấp Giáo lý, Giáo luật, Kỷ luật Bí tích, bất chấp những tội đó đã được điều tra chưa!

10/ Đức Cha nói với con rằng:

+ Thời này làm gì có công bằng, công lý!

+ Anh đã nói: những quyết định của tôi dù bất lợi hay bất công với anh, anh cũng vâng lời kia mà!

+ Đừng nói chuyện đúng sai!

+ Tại sao cha cứ đòi văn bản, trước đây có ai đòi văn bản đâu!

+ Bây giờ mà trả lại năng quyền cho cha Nam thì thật là khó, vì sợ người ta nói thua, sợ người ta nói thua cả truyền thông, vì truyền thông đã làm bung bét cả rồi!

Kính thưa quý cha,

Những gì con viết hôm nay chưa phải là tất cả. Nhưng trên tất cả là Đức Cha Anphong Nguyễn Hữu Long vẫn luôn khẳng định một điều là “không phải như thế”, “không có như vậy”, “tôi làm theo lương tâm và trách nhiệm” như ngài vẫn nói với HĐGMVN, với mọi người và ngài vẫn thường nói xưa nay!

Kính chúc quý cha ân sủng và bình an!

Xin đừng tiếc một lời cầu cho kẻ hèn này!

Kính:
Antôn Đặng Hữu Nam, Người anh em bị loại trừ.

TÂM THƯ SỐ 4
GỬI LINH MỤC ĐOÀN GIÁO PHẬN VINH

Kính thưa quý cha

Sau những quyết định “Nghỉ mục vụ”, “Huyền chức” bất thường là những mưu kế không hề tốt đẹp. Con bị loại trừ; Bị đối xử vô cùng thậm tệ; Bị đánh tráo sự thật; Bị vu cáo bất công; Bị hủy hoại thanh danh; Bị chà đạp nhân phẩm; Bị tước đoạt nhân quyền; Bị mất quyền công dân; Bị nhốt mà không cho ăn; Đau bệnh không cho cấp cứu; Bị bách hại sự sống thể lý cũng như tinh thần, đức tin và ơn gọi; Bị làm chứng dối để triệt hạ; Bị báo cáo, phúc trình và tố cáo sai sự thật; Bị hợp pháp hóa sai lỗi và tội ác…

Không những bản thân con mà cả gia đình linh tông, huyết tộc, thân nhân và ân nhân của con cũng trở thành nạn nhân của bất công này.

Trong bốn năm qua, đã nhiều lần con đối thoại, gửi văn bản cho Đức cha cũng như một số anh em linh mục thao thức với hiện tình của giáo phận đã can thiệp về những vấn đề bất công của con nhưng không những vô hiệu mà còn trở thành lý do để con càng phải chịu nhiều bất công hơn nữa như những đòn thù.

Nội tình và hậu quả của những quyết định cắt mục vụ, huyền chức linh mục Antôn Đặng Hữu Nam cũng như những việc diễn ra phía sau hậu trường trong bốn năm qua đã gây ra biết bao đau khổ cùng cực cho những người liên quan; Đổ vỡ và chia rẽ trong gia đình giáo phận; Gây gương mù gương xấu; Tạo cớ cho người khác vấp phạm và xúc phạm; Phản chứng và phản Tin Mừng…

Trong tình cảnh đó, một lần nữa con tha thiết yêu cầu một cuộc gặp gỡ, làm việc chính thức trong tình huynh đệ để giải quyết thấu đáo mọi vấn đề trên cơ sở giáo luật, các giá trị Tin Mừng và Đạo Chúa, hầu đem lại sự thật, sự thiện, sự bình an, công lý, công bằng và hiệp nhất; Để Danh Cha được cả sáng, Nước Cha được hiển trị!

Kính xin Đức cha Phêrô Nguyễn Văn Viên – Giám mục phụ tá; Cha Phêrô Nguyễn Văn Vinh – Linh mục Tổng đại diện; Linh mục đoàn Giáo phận Vinh thương đến hiện tình cũng như tương lai của giáo phận và đức tin của dân Chúa để tích cực thúc đẩy, kiến tạo cuộc gặp gỡ, làm việc chính thức này trong tình huynh đệ, hầu bảo vệ sự thật, công bằng, công lý, bình an và hiệp nhất.

Xin Chúa chúc lành cho Đức cha, quý cha và ở lại luôn mãi!

Xin đừng tiếc một lời cầu cho kẻ hèn này!

Giáo Hội Hiệp Hành
Nhà hưu, ngày 20 tháng 5 năm 2024

Kính:
Antôn Đặng Hữu Nam – Linh mục Giáo phận Vinh
(Người anh em bị loại trừ)

Những gì chúng ta thấy khi Linh mục Antôn Đặng Hữu Nam gửi Tâm thư cho Linh mục đoàn Giáo phận Vinh?

Trong bối cảnh căng thẳng nội bộ Giáo phận Vinh đang leo thang vào đầu năm 2023, việc Linh mục Antôn Đặng Hữu Nam – một vị linh mục nổi bật với vai trò lãnh đạo phong trào phản đối thảm họa môi trường Formosa năm 2016 – gửi hai bản tâm thư số 3 (ngày 8/1/2023) và số 4 (khoảng cuối tháng 1 hoặc đầu tháng 2/2023) đến Linh mục đoàn Giáo phận Vinh đã tạo nên một bước ngoặt đáng kể.

Lúc này, sự việc đang ở cao trào với các tranh cãi gay gắt về quyết định đình chỉ mục vụ của ngài từ năm 2020, cáo buộc liên quan đến các hoạt động xã hội và chính trị, cũng như những xung đột giữa một bộ phận linh mục và giáo dân với ban lãnh đạo giáo phận (do Đức cha Cao Đình Dũng làm Giám mục).

Những lá thư không chỉ là lời kêu gọi cá nhân mà còn phản ánh những mâu thuẫn sâu sắc trong Giáo hội Công giáo Việt Nam, nơi đức tin giao thoa với các vấn đề xã hội và quyền lực nội bộ. Dưới đây là những gì chúng ta có thể thấy rõ nét từ hành động này, dựa trên nội dung các thư và bối cảnh lịch sử.

– Sự kiên định và tinh thần hiệp thông của một vị mục tử bị “bất công”

Tâm thư số 3, được công bố rộng rãi qua các kênh truyền thông Công giáo và mạng xã hội (như video trên YouTube từ các tài khoản liên quan đến giáo dân Vinh), nhấn mạnh lời kêu gọi các linh mục đoàn thể hiện sự hiệp thông thực sự với ngài.

Linh mục Nam bày tỏ nỗi đau về việc bị đình chỉ mà không có phiên tòa công bằng, đồng thời trích dẫn các giáo huấn của Giáo hội (như từ Công đồng Vatican II) để nhắc nhở về trách nhiệm bảo vệ công lý và sự thật. Ngài viết: “Tôi gửi thư này với hy vọng các anh em linh mục sẽ cùng nhau cầu nguyện và hành động để làm sáng tỏ sự việc, tránh để chia rẽ lan rộng.”

Đến Tâm thư số 4, gửi khi cao trào dâng cao hơn với các cuộc biểu tình nhỏ lẻ của giáo dân và chỉ trích từ một số linh mục khác, nội dung trở nên cấp bách hơn. Ngài chỉ ra những “sai lầm” trong quy trình kỷ luật của giáo phận, cáo buộc có sự can thiệp từ bên ngoài (có thể ám chỉ áp lực từ chính quyền), và kêu gọi một cuộc họp khẩn cấp của Linh mục đoàn để thảo luận.

Điều này cho thấy sự kiên định của Linh mục Nam: dù bị cô lập, ngài vẫn chọn con đường đối thoại nội bộ thay vì công khai đối đầu, thể hiện tinh thần mục tử hy sinh vì đoàn chiên.

– Sự chia rẽ nội bộ trong Giáo phận Vinh và Giáo hội Việt Nam

Việc gửi thư trực tiếp đến toàn bộ Linh mục đoàn (khoảng 200-300 vị) trong lúc cao trào cho thấy sự chia rẽ rõ rệt. Một bên là những linh mục ủng hộ Linh mục Nam, coi ngài là biểu tượng của công lý xã hội (liên quan đến Formosa và các vấn đề môi trường), và họ đã lan truyền thư qua các nhóm WhatsApp, Facebook của giáo dân.

Bên kia là ban lãnh đạo giáo phận, bị cáo buộc “im lặng” hoặc “che đậy” để tránh xung đột với nhà nước. Cao trào lúc này bao gồm các bài viết chỉ trích trên các trang Công giáo như VietCatholic hay các diễn đàn X (Twitter) cũ, nơi giáo dân kêu gọi Đức cha Dũng từ chức hoặc Tòa Thánh can thiệp.

Chúng ta thấy một Giáo hội đang đấu tranh giữa truyền thống hiệp nhất và thực tế phân cực: Các thư đã khơi dậy hàng trăm bình luận ủng hộ trên mạng xã hội, nhưng cũng dẫn đến các phản ứng tiêu cực từ một số linh mục thân cận với giám mục, cho rằng đây là “gây rối”.

Điều này phản ánh vấn đề lớn hơn ở Giáo hội Việt Nam, nơi các linh mục dấn thân xã hội thường bị “trừng phạt” gián tiếp để duy trì quan hệ với chính quyền.

– Tác động đến cộng đồng giáo dân và xã hội rộng lớn

Khi sự việc cao trào, các thư đã trở thành “vũ khí” tinh thần, khích lệ giáo dân Vinh (với hơn 500.000 tín hữu) tiếp tục cầu nguyện và đòi hỏi minh bạch. Chúng ta thấy sự lan tỏa nhanh chóng: Tâm thư số 3 được chia sẻ hàng nghìn lần trên YouTube và Facebook, dẫn đến các buổi cầu nguyện tập thể tại các giáo xứ như Quỳnh Lưu hay Vinh.

Tâm thư số 4 còn mạnh mẽ hơn, với lời kêu gọi “không im lặng trước bất công”, đã góp phần vào các chiến dịch trực tuyến #FreeFatherNam (dù không chính thức).

Về mặt xã hội, hành động này nhấn mạnh vai trò của Giáo hội như một tiếng nói cho công lý môi trường và nhân quyền ở Việt Nam. Nó nhắc nhở rằng, trong bối cảnh Formosa vẫn là vết thương chưa lành (với các vụ kiện tụng kéo dài đến 2023), các linh mục như Nam đại diện cho sự dũng cảm chống lại “các thế lực mạnh”, nhưng cũng lộ rõ rủi ro bị cô lập.

Đến năm 2025, sự việc vẫn được nhắc đến như một case study về tự do tôn giáo, với các báo cáo từ tổ chức như Human Rights Watch trích dẫn các thư này.

– Bài học về công lý và trách nhiệm trong Giáo hội

Tổng thể, việc gửi hai thư liên tiếp cho thấy Linh mục Nam không chỉ là nạn nhân mà còn là người dẫn dắt: Ngài sử dụng các thư để giáo dục về giáo luật (Canon Law), nhấn mạnh quyền được nghe lời biện hộ trước khi bị kỷ luật.

Trong cao trào, điều này đã buộc Linh mục đoàn phải đối mặt với lựa chọn: Im lặng và duy trì hiện trạng, hay hành động để hàn gắn? Kết quả là, dù chưa có thay đổi lớn (Linh mục Nam vẫn bị đình chỉ đến nay), các thư đã góp phần vào các cuộc thảo luận tại Tòa Thánh Vatican, với một số linh mục Vinh gửi thư kiến nghị lên Đức Giáo hoàng Phanxicô.

Chúng ta thấy một thông điệp rõ ràng: Giáo hội không phải là “cách ly” với xã hội, mà phải là nơi công lý được thực thi. Nếu không, chia rẽ sẽ tiếp tục, như đã thấy ở các giáo phận khác (ví dụ, các vụ việc tương tự ở Sài Gòn hay Huế).

Tóm lại, qua hai bản tâm thư này, chúng ta chứng kiến một vị linh mục dũng cảm dùng lời lẽ để chống lại bất công, đồng thời phơi bày những vết nứt trong cấu trúc Giáo hội Việt Nam. Sự việc không chỉ dừng ở cao trào 2023 mà vẫn âm ỉ đến nay, nhắc nhở về nhu cầu đối thoại và minh bạch để bảo vệ sứ mệnh đức tin.