Đức Tổng Giám mục Giuse Nguyễn Chí Linh (tên đầy đủ: Giuse Nguyễn Chí Linh) là một vị giám mục Công giáo Rôma người Việt Nam, từng đảm nhận vai trò Tổng giám mục Tổng giáo phận Huế (2016-2025), Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam (HĐGMVN) (2016-2022), và Tổng giám mục Trưởng Giáo tỉnh Huế.
Ngài là vị giám mục thứ 90 của hàng Giám mục Việt Nam và được biết đến với khẩu hiệu giám mục “Xin cho họ nên một” (Ut sint unum). Dưới đây là tiểu sử chi tiết về công việc và hoạt động trong từng giai đoạn.
Thông tin cá nhân và gia đình
– Sinh ngày 22 tháng 11 năm 1949 tại Ba Làng, xã Hải Thanh, huyện Tĩnh Gia, tỉnh Thanh Hóa, thuộc Giáo phận Thanh Hóa. Ngài lớn lên trong một gia đình Công giáo sùng đạo, giúp lễ tại nhà thờ địa phương và chịu ảnh hưởng từ truyền thống phục vụ Giáo hội của gia đình.
– Năm 1955, gia đình di cư vào miền Nam, định cư tại các giáo xứ như Thanh Hải (Phan Thiết), Cam Ranh, và Phan Rang, trước khi trở về Thanh Hải sau năm 1975. Tại đây, Ngài tham gia các hoạt động giáo xứ cơ bản, hỗ trợ gia đình trong lao động hàng ngày trong khi nuôi dưỡng ơn gọi tu trì.
– Là con trai trong gia đình Công giáo, cha là ông Lôrensô Nguyễn Xuân Hòa (1906–2017, qua đời ở tuổi 111), mẹ là bà Matta Nguyễn Thị Thanh.
– Thông thạo tiếng Việt, Anh, Pháp và Latinh.
Hành trình học vấn và tu tập
– 1955-1962: Học tiểu học tại trường giáo xứ Thanh Hải, Phan Thiết. Ngài nổi bật với thành tích học tập cơ bản, được đào tạo trong môi trường Công giáo địa phương.
– 1962-1967: Học tại Tiểu chủng viện Nha Trang, tốt nghiệp năm 1967. Ngài được đào tạo ban đầu về đức tin và văn hóa, chuẩn bị cho hành trình tu trì.
– 1967-1968: Học tại Trường Thiên Hựu, Huế. Ngài tiếp tục học tập, hấp thụ các giá trị Công giáo sâu sắc từ các linh mục hướng dẫn.
– 1968-1970: Học tại Đại chủng viện Chúa Chiên Lành, Đà Lạt. Ngài tập trung vào thần học cơ bản, chuẩn bị cho sứ vụ mục tử.
– 1970-1977: Học tại Giáo hoàng Học viện Thánh Piô X, Đà Lạt, đến khi học viện bị giải thể năm 1977. Ngài học cùng các vị giám mục tương lai như Cosma Hoàng Văn Đạt và Giuse Nguyễn Năng, đạt nền tảng triết học và thần học vững chắc.
– 1977-1992: Lao động và sống với gia đình tại giáo xứ Song Mỹ, Nha Trang. Ngài tham gia lao động chân tay và hỗ trợ giáo xứ, duy trì ơn gọi trong bối cảnh khó khăn sau chiến tranh.
– 1995-2003: Du học tại Paris, Pháp, tốt nghiệp Tiến sĩ Triết học. Ngài nghiên cứu sâu về triết học, áp dụng kiến thức để phục vụ Giáo hội Việt Nam sau khi trở về.
Thụ phong và các vai trò mục vụ
– 30/12/1992: Thụ phong linh mục tại Nhà thờ Phan Rang, Giáo phận Nha Trang, do Giám mục Phaolô Nguyễn Văn Hòa chủ phong. Khẩu hiệu linh mục: “Xin cho họ nên một” (Ga 17,21).
– 1992-1995: Phó xứ Phước Thiện, Giáo phận Nha Trang. Ngài hỗ trợ mục vụ cơ bản, chăm sóc giáo dân và tổ chức các hoạt động tôn giáo tại giáo xứ.
– 08/11/2003: Trở về Việt Nam, làm giáo sư tại Đại chủng viện Sao Biển, Nha Trang. Ngài giảng dạy thần học và triết học, hướng dẫn chủng sinh chuẩn bị cho sứ vụ linh mục.
Bổ nhiệm giám mục và các chức vụ cao cấp
– 12/06/2004: Được Giáo hoàng Gioan Phaolô II bổ nhiệm làm Giám mục Chính tòa Giáo phận Thanh Hóa.
– 04/08/2004: Lễ tấn phong giám mục tại Nhà thờ chính tòa Thanh Hóa. Chủ phong: Giám mục Phaolô Nguyễn Văn Hòa; Phụ phong: Hồng y Giuse Ngô Quang Kiệt và Giám mục Phaolô Maria Cao Đình Thuyên. Ngài lãnh đạo Giáo phận Thanh Hóa với khẩu hiệu “Xin cho họ nên một”, thực hiện các chuyến viếng thăm mục vụ và phát triển cơ sở hạ tầng.
– 2007-2009: Giám quản Tông tòa Giáo phận Phát Diệm. Ngài quản lý tạm thời giáo phận, đảm bảo sự ổn định và hỗ trợ mục vụ địa phương.
– 29/10/2016: Được Giáo hoàng Phanxicô bổ nhiệm làm Tổng giám mục Tổng giáo phận Huế, kiêm Giám quản Tông tòa Giáo phận Thanh Hóa.
– 04/01/2017: Nhậm chức Tổng giám mục tại Nhà thờ chính tòa Phủ Cam, Huế. Ngài quản lý song song hai giáo phận, ban hành thư mục vụ ứng phó với các thách thức xã hội như thiên tai và dịch bệnh.
– 2016-2018: Giám quản Tông tòa Giáo phận Thanh Hóa. Ngài tiếp tục lãnh đạo mục vụ tại Thanh Hóa trong khi chuyển giao dần, đảm bảo sự ổn định.
– 2022-2023: Giám quản Tông tòa Giáo phận Nha Trang. Ngài quản lý tạm thời sau khi Giám mục Võ Đức Minh từ chức, hỗ trợ chuyển giao lãnh đạo.
– 24/05/2025: Nghỉ hưu khỏi chức vụ Tổng giám mục Tổng giáo phận Huế, với Đức Tổng Giám mục Giuse Đặng Đức Ngân kế nhiệm; đồng thời đảm nhận Giám quản Tông tòa Giáo phận Đà Nẵng.
Vai trò trong Hội đồng Giám mục Việt Nam
– 2004-2007: Chủ tịch Ủy ban Giáo dân. Ngài lãnh đạo các chương trình hỗ trợ giáo dân, thúc đẩy vai trò của họ trong Giáo hội.
– 2007-2013: Phó Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam. Ngài hỗ trợ lãnh đạo HĐGMVN, tham gia các hội nghị và quyết định quan trọng.
– 2013-2016: Chủ tịch Ủy ban Mục vụ Di dân. Ngài giám sát các hoạt động hỗ trợ di dân, ban hành tài liệu và chương trình chăm sóc mục vụ.
– 2016-2019: Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam (nhiệm kỳ đầu). Ngài chủ trì các đại hội, lãnh đạo Giáo hội Việt Nam trong đối thoại với Nhà nước và quốc tế.
– 2019-2022: Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam (nhiệm kỳ thứ hai). Ngài tiếp tục lãnh đạo, ứng phó với đại dịch COVID-19 và thúc đẩy quan hệ Vatican-Việt Nam.
– 2022-2025: Chủ tịch Ủy ban Mục vụ Di dân. Ngài lãnh đạo các sáng kiến hỗ trợ di dân, phối hợp với các tổ chức quốc tế.
Các đóng góp và sự kiện nổi bật
– Là vị giám mục thứ 7 tốt nghiệp từ Giáo hoàng Học viện Thánh Piô X Đà Lạt. Ngài đóng góp vào việc đào tạo mục tử qua vai trò giáo sư tại Đại chủng viện Sao Biển.
– Thành lập Hội Thầy thuốc Samaritano năm 2008 tại Thanh Hóa để hỗ trợ bệnh nhân, người khuyết tật và nghèo khổ; phát triển các chương trình học bổng, phân phối thuốc miễn phí và dự án nông thôn như bơm nước, đường bê tông.
– Tham gia cứu trợ thiên tai thường xuyên, như hỗ trợ nạn nhân lũ lụt năm 2007, 2008, 2009, 2017 tại các giáo phận, nhấn mạnh cứu trợ không phân biệt tôn giáo. Ngài dẫn đầu các đoàn thăm viếng và phân phối viện trợ, thể hiện tinh thần bác ái.
– Ủng hộ bệnh nhân HIV/AIDS, bảo vệ sự sống thai nhi, và lên tiếng về tự do tôn giáo, tranh chấp đất đai như vụ Thái Hà 2008 và Formosa 2017. Ngài nhấn mạnh đối thoại và công bằng xã hội qua các thư mục vụ.
– Dẫn đoàn Việt Nam tham dự Ngày Giới trẻ Thế giới 2005 tại Đức; tham gia Thượng Hội đồng Giám mục về Gia đình 2015 tại Roma.
– Ứng phó COVID-19 năm 2020 với thư mục vụ kêu gọi cầu nguyện và hỗ trợ cộng đồng, phối hợp Caritas.
– Năm 2023: Ban hành thư ngỏ cho Tổng giáo phận Huế về các vấn đề mục vụ.
– Năm 2025: Chủ sự Thánh lễ Tạ ơn tại Đại chủng viện Huế (11/04/2025) và Thánh lễ Dầu (17/04/2025); giám sát xây dựng Tòa Tổng Giám mục và Trung tâm Mục vụ Huế. Ngài nghỉ hưu vào 24/05/2025, đánh dấu kết thúc sứ vụ lãnh đạo Huế và tiếp tục phục vụ tại Giáo phận Đà Nẵng với vai trò Giám quản Tông tòa.
Tiểu sử này dựa trên các nguồn chính thức và có thể được cập nhật nếu có thông tin mới.
Mời Cộng Đoàn Thảo luận bài viết này: TẠI ĐÂY
