Đức Cha Giuse Vũ Văn Thiên lên tiếng về tài sản, đất đai của Giáo hội

CGvST | 27/03/2025

---

Đức Cha Giuse Vũ Văn Thiên sinh ngày 26 tháng 10 năm 1960 tại giáo xứ Kẻ Sặt, tỉnh Hải Dương. Ngài thụ phong linh mục năm 1988, từng du học tại Pháp và sau đó giảng dạy tại Đại Chủng viện Thánh Giuse Hà Nội.

Năm 2002, ngài được bổ nhiệm làm Giám mục Giáo phận Hải Phòng và được tấn phong vào đầu năm 2003. Đến năm 2018, Đức Thánh Cha Phanxicô bổ nhiệm ngài làm Tổng Giám mục Tổng Giáo phận Hà Nội. Khẩu hiệu giám mục của ngài là “Phục vụ trong niềm vui và hy vọng”.

Bên cạnh sứ vụ mục tử, Đức Tổng còn đảm nhận nhiều vai trò trong Hội đồng Giám mục Việt Nam, trong đó có chức vụ Phó Chủ tịch nhiệm kỳ 2022–2025. Ngài được biết đến là người sâu sắc, giản dị, gần gũi và luôn nhấn mạnh tinh thần hiệp nhất, bác ái trong đời sống Giáo hội.

ĐỨC CHA GIUSE VŨ VĂN THIÊN LÊN TIẾNG

Trong bối cảnh một số tranh chấp và hiểu lầm liên quan đến tài sản, đất đai trong các giáo xứ, Đức Tổng Giám mục Giuse Vũ Văn Thiên – Tổng Giám mục Tổng Giáo phận Hà Nội – đã có những chia sẻ sâu sắc, rõ ràng nhằm định hướng cách hiểu và thực hành đúng đắn theo Giáo luật và truyền thống của Giáo hội.

Sau đây là toàn văn nội dung phát biểu của Đức Tổng, mời cộng đoàn cùng lắng nghe:

 

—

GÌN GIỮ BẢO VỆ TÀI SẢN, ĐẤT ĐAI CỦA GIÁO HỘI

Chi tiết như sau:

“Sau khi đã lắng nghe và suy tư, tôi xin nêu bốn điểm lưu ý như sau:

Thứ nhất, như cha Tôma Aquinô đã khẳng định dựa trên Giáo luật: tất cả tài sản thuộc về quyền quản lý của Giáo hội.

Giáo hội hoàn vũ có những tài sản thuộc quyền Tòa Thánh, còn các tài sản thuộc giáo phận thì do Giám mục giáo phận quản lý.

Điều này rất quan trọng. Một khi tài sản đã được dâng hiến cho Giáo hội – như đất đai, công trình, nhà cửa – thì không còn là tài sản cá nhân nữa. Người dâng hiến không có quyền đòi lại.

Tôi nói điều này bởi vì tại một giáo xứ trong giáo phận, có một gia đình đã dâng khoảng 100 mét vuông đất cho nhà thờ cách đây hơn 10 năm. Trên phần đất ấy, giáo xứ đã xây dựng và sử dụng làm sân nhà xứ. Gần đây, gia đình đó lại đòi lại mảnh đất ấy.

Tôi đã kiểm tra văn bản ký kết. Đó là văn bản có giá trị pháp lý, được ký hơn 10 năm trước. Gia đình này cho rằng chỉ có người vợ ký, còn chồng và con thì không.

Tuy nhiên, lập luận đó không có căn cứ, bởi nếu phản đối, họ đã phải lên tiếng từ hơn 10 năm trước. Nay, tài sản đã thuộc về Giáo hội và không thể đòi lại.

Luật chung của Tổng Giáo phận Hà Nội từ năm 1941 đã ghi rõ: “Tài sản đã dâng hiến cho Giáo hội thì không được phép đòi lại, dù viện cớ rằng cha xứ hay giáo dân không biết ơn.”

 

Thứ hai, cha xứ được bổ nhiệm để gìn giữ tài sản tinh thần và vật chất của giáo xứ. Cha xứ không phải là sở hữu chủ, mà người sở hữu hợp pháp là Bề trên giáo phận.

Vì vậy, cha xứ không có quyền bán, chuyển nhượng, mua, hay đổi đất nếu không có sự cho phép của Bề trên. Huống chi là các ông trùm hay ban hành giáo – càng không có quyền gì về việc này.

Ở một vài nơi, nhà nước đã lợi dụng việc một ông trùm ký giấy nhượng đất để lấy đất của Giáo hội.

Điều này hoàn toàn sai vì ông trùm không có quyền đó. Nếu mỗi nhiệm kỳ một ông trùm lại nhượng một phần đất, thì chẳng mấy chốc nhà thờ và giáo xứ sẽ không còn gì.

Tóm lại, cả cha xứ, hội đồng mục vụ, lẫn các ông trùm đều không có quyền bán, đổi, hoặc nhượng đất của Giáo hội nếu không có phép từ Bề trên.

 

Thứ ba, Ban Xây dựng của Tổng Giáo phận được thành lập để tư vấn cho các cha trong công việc xây dựng.

Gần đây, có hiện tượng nhiều cha hoặc giáo dân không tuân thủ thiết kế đã được Tòa Giám mục phê duyệt. Thiết kế được duyệt một kiểu, nhưng khi xây lại làm theo kiểu khác: sai vị trí, sai hình thức, hoặc thay đổi kiến trúc.

Vì vậy, Ban Xây dựng được lập nên với sự tham gia của các chuyên gia chuyên môn để khảo sát, nghiên cứu và đưa ra ý kiến tư vấn.

Xin quý cha, quý ông bà giáo dân tôn trọng quyết định của Tòa Giám mục và Ban Xây dựng.

 

Thứ tư, chúng ta tạ ơn Chúa vì có nhiều vị ân nhân quảng đại, sẵn sàng công đức cả một ngôi nhà thờ. Nhưng dù có công đức lớn lao đến đâu, vị ân nhân không thể can thiệp vào quyền quyết định của cha xứ.

Cha xứ là người chịu trách nhiệm trước Bề trên về chất lượng, thẩm mỹ, và tính nghệ thuật của công trình. Nếu có điều gì không phù hợp, người bị phê phán sẽ là cha xứ – chứ không phải vị ân nhân.

Chúng tôi vô cùng biết ơn những người đóng góp xây dựng, và luôn cầu nguyện cho quý vị. Nhưng cũng cần có ranh giới và trật tự trong Giáo hội, để mọi việc được diễn ra tốt đẹp và đúng đắn.

 

Một ý tưởng cuối cùng, tôi nhận thấy ở một số giáo xứ có điều kiện kinh tế tốt, xây dựng rất nhiều tượng đài. Trong khi đó, những giáo họ bên cạnh thì còn đang vất vả suốt mấy chục năm vẫn chưa xây xong nhà thờ.

Phải chăng đức tin cũng mời gọi chúng ta biết chia sẻ, bác ái với những cộng đoàn nghèo hơn? Việc hỗ trợ để họ hoàn thành ngôi nhà thờ cũng là một nghĩa cử đầy ý nghĩa và đẹp lòng Chúa.

Một lần nữa, tôi xin chân thành cảm ơn quý cha, quý sơ, quý thầy và toàn thể quý vị tham dự viên.

Xin Chúa luôn nâng đỡ và chúc lành cho tất cả chúng ta.

Xin Chúa chúc lành cho tất cả!

—

LIÊN KẾT TRONG ĐAU THƯƠNG – KHI TÀI SẢN GIÁO HỘI BỊ ĐE DỌA

Những ngày qua, cộng đoàn Dân Chúa không khỏi bàng hoàng và đau xót khi chứng kiến hai sự kiện liên quan đến tài sản Giáo hội:

Tòa Giám mục Huế – một công trình mang đậm dấu ấn lịch sử và đức tin – bị phá bỏ, gây ra làn sóng phản đối từ nhiều linh mục và sự bức xúc sâu sắc từ giáo dân.
🔗 Xem chi tiết tại đây

Trường Yao Phu Kuenốt – nơi từng là trung tâm đào tạo của Giáo phận Kon Tum dành cho người sắc tộc thiểu số – cũng bị chính quyền địa phương phá dỡ để làm trường học, dù đã có tiếng nói kêu cứu từ Giáo phận.
🔗 Xem chi tiết tại đây

LỜI CẢNH TỈNH TỪ QUÁ KHỨ VÀ NIỀM HIỆP THÔNG CỦA HIỆN TẠI

Khi lắng nghe bài phát biểu gần đây của Đức Tổng Giám mục Giuse Vũ Văn Thiên về việc quản lý và gìn giữ tài sản Giáo hội, ta nhận ra rằng những gì đang diễn ra không còn là chuyện nội bộ của từng giáo phận, mà là hồi chuông cảnh báo chung cho toàn thể Giáo hội tại Việt Nam.

Ngài nhấn mạnh:

“Cha xứ không phải là sở hữu chủ, mà là người gìn giữ tài sản cho Giáo hội. Cả cha xứ, hội đồng mục vụ và các ông trùm đều không có quyền bán, đổi, chuyển nhượng tài sản nếu không có phép của Bề trên…”

Từ đó, lời nhắc nhở này càng thêm cấp thiết khi những tài sản đã dâng hiến cho Giáo hội nay có nguy cơ bị xâm phạm hoặc biến mất, đôi khi là bởi chính sự thiếu chặt chẽ trong việc quản lý, hoặc vì những can thiệp từ bên ngoài mà Giáo hội không đủ tiếng nói để bảo vệ.

GẮN KẾT – TRÁCH NHIỆM – CẦU NGUYỆN

Không thể chỉ dừng lại ở cảm xúc phẫn nộ hay thương tiếc, đây là lúc mỗi người Công giáo chúng ta cần:

Hiểu rõ và bảo vệ tài sản của Giáo hội theo tinh thần Giáo luật và sự chỉ dẫn từ Bề trên.

Lên tiếng trong sự hiệp thông với các giáo phận đang gặp khó khăn, không chỉ ở Huế hay Kon Tum, mà bất cứ nơi nào đức tin và giá trị của Giáo hội bị đe dọa.

Cầu nguyện thiết tha cho các vị chủ chăn, cho các giáo phận và giáo dân đang chịu tổn thương. Xin Chúa ban ơn khôn ngoan để Giáo hội có thể đối thoại trong chân lý và công lý.

LỜI KẾT

Từ Huế đến Kon Tum, từ sân nhà xứ đến những mảnh đất nhỏ bé đã được dâng hiến, Giáo hội vẫn luôn phải đối mặt với thử thách về quyền quản lý và bảo tồn tài sản thiêng liêng của mình.

Nguyện xin Thiên Chúa gìn giữ ngôi nhà đức tin của chúng ta, gìn giữ từng viên gạch – không chỉ là vật chất, mà là đức tin được xây dựng bằng hy sinh của biết bao thế hệ.

Xin cùng nhau thắp nến cầu nguyện – không chỉ cho các ngôi nhà thờ, mà cho chính căn nhà Giáo hội đang cần được chở che, bảo vệ và hiệp nhất.

---

CGVST // TGP HÀ NỘI