Chiều thứ Tư vừa qua, Đức Giáo hoàng Leo XIV đã có cuộc điện đàm quan trọng với Tổng thống Nga Vladimir Putin, tập trung chủ yếu vào tình hình nhân đạo và tiến trình hòa bình tại Ukraine. Phát biểu qua điện thoại với Tổng thống Vladimir Putin, Đức Giáo hoàng Leo XIV thúc giục Nga thực hiện bước đi ủng hộ hòa bình, nhấn mạnh tầm quan trọng của đối thoại.
Theo ông Matteo Bruni, Giám đốc Văn phòng Báo chí Tòa Thánh, hai nhà lãnh đạo đã thảo luận sâu sắc về cuộc xung đột đang diễn ra, trong đó Đức Giáo hoàng kêu gọi Nga thực hiện “các bước đi cụ thể nhằm ủng hộ hòa bình”, đồng thời nhấn mạnh rằng đối thoại là con đường duy nhất để kiến tạo sự hiểu biết và giải quyết khủng hoảng.
“Đức Giáo hoàng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tạo dựng các mối liên hệ tích cực giữa các bên tham chiến và tìm kiếm giải pháp nhân đạo cho cuộc xung đột,” ông Bruni cho biết.
Trong cuộc trò chuyện, Đức Giáo hoàng Leo XIV và Tổng thống Putin cũng trao đổi về nỗ lực nhân đạo, bao gồm các chương trình viện trợ khẩn cấp và đặc biệt là các sáng kiến trao đổi tù nhân chiến tranh, một vấn đề đang được cộng đồng quốc tế theo dõi sát sao.
Một điểm nhấn đặc biệt trong cuộc điện đàm là lời tri ân mà Đức Giáo hoàng gửi đến Đức Thượng phụ Kirill – Giáo chủ Chính Thống giáo Nga – vì lời chúc mừng khi ngài bắt đầu nhiệm kỳ giáo hoàng. Đức Giáo hoàng cũng nhấn mạnh rằng “các giá trị chung của Kitô giáo” nên trở thành ánh sáng dẫn đường cho hòa bình, bảo vệ sự sống con người và cổ vũ tự do tôn giáo đích thực.
Bên cạnh đó, Đức Hồng y Matteo Maria Zuppi – Tổng giám mục Bologna – được đề cập như một nhân vật chủ chốt trong các nỗ lực ngoại giao thầm lặng của Tòa Thánh, với vai trò cầu nối cho những cuộc đối thoại nhân đạo và trao đổi tù nhân.
Cuộc điện đàm giữa Đức Giáo hoàng Leo XIV và Tổng thống Putin được giới quan sát đánh giá là một phần trong chiến lược ngoại giao mang đậm tính nhân đạo và trung lập của Tòa Thánh. Dù không có sức mạnh quân sự, Vatican vẫn giữ vững vị thế là tiếng nói luân lý toàn cầu, không ngừng thúc đẩy hòa bình, công lý và đối thoại giữa các quốc gia.
Được biết, cuộc xung đột quân sự giữa Nga và Ukraina, bùng phát từ năm 2014 và leo thang nghiêm trọng vào tháng 2 năm 2022, đã trở thành một trong những cuộc chiến tàn khốc nhất tại châu Âu kể từ Thế chiến II. Giữa tiếng súng, bom đạn và khói lửa, một tiếng nói hiếm hoi vang lên từ Vatican – nơi Tòa Thánh không mang súng đạn, nhưng mang sứ điệp của đối thoại, hòa bình và nhân đạo.
Bề nổi của xung đột Nga – Ukraina là cuộc đối đầu giữa hai quốc gia láng giềng. Tuy nhiên, sâu bên trong là những mâu thuẫn chồng chéo về lịch sử, văn hóa, địa chính trị và ý thức hệ. Nga không giấu tham vọng tái khẳng định ảnh hưởng khu vực hậu Xô viết, trong khi Ukraina kiên quyết hướng về phương Tây, đặc biệt là NATO và Liên minh châu Âu.
Sự kiện Nga sáp nhập bán đảo Crimea vào năm 2014 đã châm ngòi cho những căng thẳng kéo dài. Đỉnh điểm là vào ngày 24/2/2022, khi Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố mở chiến dịch quân sự đặc biệt nhằm vào Ukraina, kéo theo hàng loạt cuộc giao tranh khốc liệt và hậu quả nhân đạo nghiêm trọng.
Trong khi các quốc gia phương Tây công khai ủng hộ Ukraina, còn Nga khẳng định chính nghĩa của mình, thì Tòa Thánh Vatican giữ một lập trường đặc biệt: trung lập về mặt chính trị nhưng kiên định về mặt đạo lý. Đức Giáo hoàng Phanxicô, người đứng đầu Giáo hội Công giáo toàn cầu, từ đầu cuộc chiến đến nay đã nhiều lần lên tiếng kêu gọi hòa bình, ngừng bắn và đối thoại.
Ngài không chỉ lên án chiến tranh mà còn lên án những “lợi ích kinh tế và địa chính trị đen tối” phía sau xung đột. Trong bài phát biểu ngày 27/2/2022, chỉ ba ngày sau khi chiến sự bùng nổ, Đức Giáo hoàng Phanxicô nói: “Chiến tranh là một thất bại của chính trị và của nhân loại. Chúng ta không thể làm ngơ trước những đau khổ ấy.”
Tuy không có quân đội hay vũ khí, Vatican sở hữu một thứ quyền lực mềm mạnh mẽ: ngoại giao nhân đạo và luân lý toàn cầu. Đức Giáo hoàng đã đích thân gặp gỡ đại sứ Nga tại Vatican, liên tục trao đổi thư từ với Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky và các nhà lãnh đạo châu Âu.
Năm 2023, Vatican cử Đức Hồng Y Matteo Zuppi làm đặc sứ đặc biệt tới Kyiv, Moscow, Washington và Bắc Kinh để xúc tiến nỗ lực hòa bình. Dù chưa đem lại kết quả tức thì, nhưng các sáng kiến này được đánh giá là “ngoại giao xây cầu” – một hình thức kiên nhẫn và âm thầm xây dựng lòng tin giữa các bên thù địch.
Tòa Thánh không né tránh việc nhắc đến nỗi đau của dân thường, đặc biệt là trẻ em và người tị nạn. Đức Giáo hoàng Phanxicô từng quỳ gối cầu nguyện cho Ukraina tại Quảng trường Thánh Phêrô, từng rơi nước mắt khi nói về các nạn nhân của cuộc chiến trong thánh lễ Phục Sinh năm 2022.
Ngài cũng đặt câu hỏi sâu sắc về luân lý chiến tranh hiện đại: “Có thật sự chỉ có một bên đúng hoàn toàn và bên kia sai hoàn toàn không? Hay chúng ta đang chứng kiến một thế giới đã mất đi khả năng đối thoại và nhường nhịn?”
Trong thế giới đầy chia rẽ, nơi tiếng súng dễ được nghe hơn tiếng nói hòa bình, Tòa Thánh và Đức Giáo hoàng Phanxicô trở thành biểu tượng của niềm hy vọng – dù nhỏ nhoi – về một lối thoát cho nhân loại. Ngài không đưa ra giải pháp quân sự hay chính trị, nhưng gợi nhắc một điều: hòa bình bắt đầu từ trái tim, từ sự can đảm để lắng nghe và tha thứ.
Chiến tranh có thể là sự thật hôm nay, nhưng hòa bình luôn là giấc mơ cần bảo vệ cho ngày mai.
CGVST.COM // Vatican News
