Chấn động Giáo Hội – sẽ truyền chức nữ Giám mục vào ngày 24/6

CGvST | 11/06/2025

---

Ngày 24 tháng 6 năm 2025, một sự kiện chấn động chưa từng có sẽ diễn ra gần thành phố Santiago de Compostela, Tây Ban Nha: bà Christina Moreira Vázquez, một phụ nữ Công giáo, sẽ được truyền chức giám mục bởi Hiệp hội các Phụ nữ Công giáo (ARCWP) và cộng đoàn Kitô “Homo Novo” (Người Mới).

Tuy nhiên, địa điểm của buổi lễ được giữ kín để tránh sự phá rối từ những người phản đối, và Giáo hội Công giáo chính thức không công nhận sự kiện này. Đây không phải lần đầu tiên phong trào truyền chức phụ nữ thách thức giáo luật, nhưng nó một lần nữa khơi lại cuộc tranh luận sôi nổi về vai trò của phụ nữ trong các chức thánh của Giáo hội Công giáo.

Christina Moreira và phong trào truyền chức phụ nữ

Theo thông báo trên trang mạng Frauenweihe.Jetzt (Truyền chức phụ nữ bây giờ) vào ngày 4 tháng Sáu năm 2025, bà Christina Moreira Vázquez sẽ được ba nữ giám mục thuộc ARCWP – Bridget Mary Meehan, Gisela Forster, và Christine Mayr-Lumetzberger – truyền chức giám mục trong một buổi lễ bí mật.

ARCWP, một tổ chức độc lập, cho rằng việc truyền chức này nhằm “truyền lại quyền tông truyền trong một Giáo hội hòa nhập và không phân biệt giới tính,” nơi mọi người đều được chào đón.

Bà Moreira không xa lạ với phong trào này. Năm 2002, bà đã được thụ phong linh mục theo cách tương tự như “bảy phụ nữ trên sông Danube,” một sự kiện lịch sử khi bảy phụ nữ được hai giám mục nam bí mật truyền chức trên một con thuyền ở Áo.

Gần đây, bà cũng xuất hiện trong một buổi lễ truyền chức linh mục và phó tế trên sông Tevere ở Roma, nhân dịp Thượng Hội đồng Giám mục năm 2024. Tuy nhiên, Giáo hội Công giáo chính thức tuyên bố những hành động này “bất hợp pháp và vô hiệu,” vì chúng vi phạm giáo luật và giáo lý.

Giáo lý và giáo luật: Quan điểm chính thức của Giáo hội

Theo giáo lý Công giáo, chỉ có nam giới mới có thể chịu chức thánh (giám mục, linh mục, hoặc phó tế) một cách thành sự. Quan điểm này được củng cố qua nhiều văn kiện quan trọng:

– Tông thư Ordinatio Sacerdotalis (1994) của Đức Gioan Phaolô II khẳng định: “Giáo hội không có quyền truyền chức linh mục cho phụ nữ, và phán quyết này phải được tất cả tín hữu tuân giữ như một chân lý dứt khoát.”

– Giáo luật số 1024 quy định: “Chỉ có người nam đã chịu phép rửa mới có thể chịu chức thánh thành sự.”

– Giáo luật số 1379, khoản 3 nghiêm khắc hơn, tuyên bố rằng bất kỳ ai (bao gồm cả phụ nữ) cố ý truyền chức hoặc nhận chức thánh sẽ bị vạ tuyệt thông tức khắc, chỉ có Tòa Thánh mới có quyền giải. Giáo sĩ vi phạm còn có thể bị sa thải khỏi hàng giáo phẩm.

Lý do chính của giáo lý này dựa trên truyền thống tông truyền và thần học. Giáo hội lập luận rằng Chúa Giêsu chỉ chọn nam giới làm tông đồ, và chức linh mục là sự tiếp nối sứ vụ của các tông đồ.

Hơn nữa, linh mục được xem như in persona Christi (hành động thay cho Chúa Kitô), và Chúa Kitô là nam giới, nên chức linh mục được dành riêng cho nam giới.

Giáo hội cũng nhấn mạnh rằng việc cấm phụ nữ chịu chức thánh không phải là vấn đề phân biệt giới tính, mà là sự trung thành với ý định của Chúa.

Đức Phanxicô, dù được xem là tiến bộ trong nhiều vấn đề, đã tái khẳng định lập trường này vào năm 2022, nói rằng “phụ nữ không thể được truyền chức linh mục,” nhưng nhấn mạnh vai trò quan trọng của họ trong đời sống Giáo hội.

Quan điểm của phong trào truyền chức phụ nữ

Ngược lại, các nhóm như ARCWP và Frauenweihe.Jetzt lập luận rằng việc cấm phụ nữ chịu chức thánh là không công bằng và không có cơ sở vững chắc trong Kinh Thánh. Họ trích dẫn Thư Galát 3:28: “Không còn Do Thái hay Hy Lạp, nô lệ hay tự do, nam hay nữ, vì tất cả anh em là một trong Chúa Kitô,” để khẳng định rằng mọi người đều bình đẳng trong Giáo hội.

Bà Christina Moreira, trong một cuộc phỏng vấn với Galicia Press vào tháng Tư năm 2025, đã mạnh mẽ bảo vệ quan điểm của mình: “Những người làm tổn thương Giáo hội là các linh mục nam với đặc quyền của họ.”

Bà cho rằng việc truyền chức phụ nữ không phải là chống lại Tin Mừng, mà là cách để sống trọn vẹn sứ vụ của Chúa Giêsu – phục vụ và hòa nhập.

Bà cũng nhấn mạnh rằng phong trào của mình không tìm kiếm quyền lực giáo sĩ, mà muốn tạo ra một mô hình Giáo hội mới, nơi phụ nữ có thể phục vụ mà không bị áp bức.

ARCWP và các nhóm tương tự như Women’s Ordination Conference (WOC) tin rằng phụ nữ cũng được Chúa kêu gọi làm linh mục và giám mục, và việc từ chối ơn gọi này là một hình thức phân biệt giới tính.

Họ chỉ ra rằng trong lịch sử Giáo hội sơ khai, phụ nữ từng giữ vai trò lãnh đạo, như các nữ phó tế được nhắc đến trong Tân Ước (Rôma 16:1-2).

Họ cũng viện dẫn rằng nhiều giáo phái Kitô khác, như Anh giáo và Luther, đã chấp nhận truyền chức phụ nữ, chứng minh rằng đây không phải là vấn đề bất khả thi.

Các góc nhìn trong Giáo hội Công giáo

Cuộc tranh luận về phụ nữ và chức thánh không chỉ là xung đột giữa Giáo hội chính thức và các nhóm tiến bộ, mà còn phản ánh sự đa dạng quan điểm trong chính cộng đồng Công giáo:

– Quan điểm bảo thủ:

Nhiều tín hữu và giáo sĩ ủng hộ giáo lý truyền thống, xem việc cấm phụ nữ chịu chức là bất biến, vì nó dựa trên ý định của Chúa Giêsu và truyền thống tông truyền.

Tổng Giám mục Santiago de Compostela, Đức Cha Julián Barrio, đã gọi việc truyền chức của bà Moreira là “bất hợp pháp và vô hiệu,” nhấn mạnh rằng các bí tích do bà cử hành không được Giáo hội công nhận.

Một số tín hữu thậm chí còn so sánh hành động của bà với “việc làm bánh pancake,” phủ nhận giá trị tâm linh của nó.

– Quan điểm tiến bộ:

Một số giám mục, thần học gia, và giáo dân ủng hộ việc xem xét lại giáo lý. Ví dụ, vào năm 2019, Đức Giám mục Franz-Josef Overbeck của Đức đã đặt câu hỏi tại sao phụ nữ không thể làm phó tế hoặc linh mục, khi nhiều tín hữu không hiểu lý do của sự cấm đoán này.

Năm 2025, Đức Giám mục Markus Büchel của Thụy Sĩ cũng công khai ủng hộ truyền chức phụ nữ, cho rằng Giáo hội đang đối mặt với “tình trạng khẩn cấp về bí tích” do thiếu linh mục.

Năm 2011, 144 nhà thần học nói tiếng Đức (chiếm 1/3 số giáo sư thần học Công giáo ở Đức, Áo, và Thụy Sĩ) đã ký vào tài liệu Church 2011, kêu gọi cải cách, bao gồm việc cho phép phụ nữ chịu chức thánh.

Họ lập luận rằng Kinh Thánh không cấm rõ ràng phụ nữ làm linh mục, và giáo lý hiện tại có thể đã bị ảnh hưởng bởi các chuẩn mực văn hóa thời xưa.

– Quan điểm trung dung:

Một số người, bao gồm Đức Phanxicô, đề xuất các giải pháp trung gian, như mở rộng vai trò của phụ nữ trong Giáo hội mà không thay đổi giáo lý về chức thánh.

Năm 2016, Đức Phanxicô thành lập ủy ban nghiên cứu về nữ phó tế, dù đến năm 2024, ngài quyết định hoãn thảo luận về vấn đề này tại Thượng Hội đồng để giao cho Ủy ban Giáo lý Đức tin nghiên cứu thêm.

Nhiều tín hữu ủng hộ việc phụ nữ đảm nhận các vai trò lãnh đạo không cần chức thánh, như điều hành giáo xứ hoặc tham gia quản trị Vatican, như trường hợp bà Raffaella Petrini được bổ nhiệm làm chủ tịch Ban Quản trị Vatican vào năm 2025.

Liên kết với câu chuyện chấn động của Christina Moreira

Câu chuyện của bà Christina Moreira phản ánh khát vọng của nhiều phụ nữ Công giáo muốn phục vụ Giáo hội một cách trọn vẹn, nhưng cũng cho thấy những rào cản lớn từ giáo lý và giáo luật.

Việc bà chọn tổ chức lễ truyền chức giám mục trong bí mật không chỉ là biện pháp tránh đối đầu, mà còn là biểu tượng cho sự đấu tranh âm thầm của phong trào truyền chức phụ nữ.

Hành động này có thể truyền cảm hứng cho một số người, nhưng đồng thời gây tranh cãi và chia rẽ trong cộng đồng Công giáo.

Bà Moreira, trong bài viết trên blog của Bridget Mary Meehan, từng chia sẻ rằng bà không hành động như một nhà hoạt động, mà từ “trái tim và đức tin.”

Bà mơ ước một Giáo hội nơi mọi người có thể “ngồi dưới bóng cây, chia sẻ niềm vui, và không ai bị loại trừ.” Tuy nhiên, thực tế là bà và các nữ linh mục khác phải đối mặt với sự từ chối của Giáo hội chính thức, thậm chí bị gọi là “phá hoại sự hiệp nhất” hoặc “phạm thánh.”

Ý nghĩa giáo dục đức tin

Từ góc nhìn Công giáo, câu chuyện này đặt ra nhiều bài học quan trọng:

– Lòng thương xót và đối thoại: Dù Giáo hội giữ lập trường cứng rắn về chức thánh, tinh thần của Đức Phanxicô nhấn mạnh sự đồng hành và lắng nghe. Thay vì lên án, Giáo hội có thể mở ra các cuộc đối thoại với những người như bà Moreira, để hiểu động lực và khát vọng của họ.

– Sự bình đẳng trong Chúa: Thư Galát 3:28 nhắc nhở rằng mọi người đều bình đẳng trong Chúa Kitô. Dù giáo lý hiện tại không cho phép phụ nữ chịu chức thánh, Giáo hội cần tiếp tục tìm cách nâng cao vai trò của phụ nữ, để họ cảm thấy được trân trọng và tham gia đầy đủ vào sứ vụ.

– Đức tin trong thử thách: Hành trình của bà Moreira cho thấy đức tin có thể thúc đẩy con người vượt qua rào cản, ngay cả khi phải đối mặt với sự phản đối. Điều này khuyến khích tín hữu can đảm sống ơn gọi của mình, dù trong hoàn cảnh khó khăn.

Chúng ta thấy gì?

Việc bà Christina Moreira Vázquez chuẩn bị được truyền chức giám mục vào ngày 24 tháng Sáu năm 2025 là một cột mốc lịch sử, nhưng cũng là một thách thức lớn đối với Giáo hội Công giáo.

Nó làm nổi bật sự căng thẳng giữa truyền thống và đổi mới, giữa giáo lý và khát vọng bình đẳng. Dù Giáo hội chính thức giữ vững lập trường rằng chỉ nam giới có thể chịu chức thánh, tiếng nói của những phụ nữ như bà Moreira đang thúc đẩy một cuộc đối thoại không thể phớt lờ.

Trong tinh thần của Thượng Hội đồng về Tính Hiệp hành, Giáo hội có cơ hội lắng nghe, đồng hành, và tìm cách hòa giải, để tất cả tín hữu – nam và nữ – đều có thể sống trọn vẹn ơn gọi của mình trong tình yêu của Chúa.

---

CGVST.COM // Đài Chân Lý Á Châu